De Hokjesman en de Duurzamen
Als antropoloog ben ik gek op Michael Schaap, hij draagt bij aan de popularisering van de wetenschap, specifiek van culturele antropologie. Ik vind het mooi hoe hij het vak uitdraagt en zo Nederlandse culturen bestudeerd, vastlegt én deelt. Zo vaak moet ik uitleggen wat antropologie is, en dat is lastig. Tegenwoordig zeg ik gewoon; ‘kijk maar eens een aflevering van de Hokjesman’, dat is tastbaar voor mensen. Toen ik las dat Hokjesman Michael Schaap een aflevering had gemaakt over de Duurzamen, stond ik te popelen. Ik moest nog drie weken wachten, eerst kwamen er nog de professoren, de lesbiennes en de reizigers.
Enfin, vandaag een mooie blik in het diverse leven van de Duurzamen. Waarbij je merkt dat 45 minuten te kort is om ons leven te beschrijven. Zo komt er niet in beeld wát de Duurzamen doen om duurzaam te zijn of voor welke dilemma’s ze staan. Ik miste ook de studenten, de generatie die veranderingen te weeg moet brengen. Nu bleef het nog erg hangen in het geitenwollensokken gehalte, de grijsharige. Toch poogt Michael om een zo volledig mogelijk beeld te schetsen, dit blijkt uit de vele evenementen die hij bezocht en gesprekken die hij voerde. Uiteraard ontbreekt Marjan Minnesma niet in deze uitzending. Tegelijkertijd vond ik het ook mooi, dat hoewel ik in het ‘duurzaamheidswereldje’ zit, ik maar weinig gezichten herkende. Het voelt vaak als een klein wereldje, maar zo’n uitzending laat weer zien hoeveel groter het is. En dat er echt veel mensen mee bezig zijn. Michael bezocht mensen van het blaadje ZOZ, waarin verteld wordt dat mensen zich gesteund voelen te lezen over andere Duurzamen. ‘Want als we naar de buren kijken, dan komt de gedachte omhoog, wat heeft het ook voor zin’. Een gevoel waar iedereen zich in een bepaalde mate wel in zal herkennen. Maar omdat wij, jongeren, een duurzaamheidswereldje creëren met diverse clubjes en initiatieven, verenigen wij ons.
Ondanks de afwezigheid van dit perspectief, was de aflevering correct. Zo formuleerde hij duurzaamheid als “het streven om de aarde zo min mogelijk te belasten met onze aanwezigheid”. Michael deed daarnaast mooie uitspraken over het hebben van gelijk. Zo stelde hij dat de duurzame mens “niet belerend wil zijn, terwijl je weet dat je gelijk hebt”. En daarbij “tot zijn ongenoegen ziet de duurzame mens dat zijn gelijk voor het oprapen ligt (begeleid door een shot waarin iemand afval van de straat opraapt), liever heeft hij helemaal geen gelijk”.
Dit weergeeft goed de dubbele gevoelens. Je hebt een positieve instelling, zoals Marjan Minnesma dit ook benoemde, zonder deze instellingen zou je je niet voor duurzaamheid inzetten. Tegelijkertijd kan het zwaar zijn om te beseffen hoe het nu gaat en dat je medemens de wereld niet vooruit helpt. Toch zijn we een groep gelovigen, die moeilijk van ons geloof af te krijgen zijn. Met een mooi gebed aan het einde van de aflevering: “Raap elke dag 1 stuk afval op, en je zult je verbonden voelen”.
Bekijk de uitzending terug op: www.npo.nl/de-hokjesman/20-05-2016/VPWON_1240853
