Meet: De Windkuikens

De Windkuikens is hét jongerenteam binnen de windenergiecoöperatie De Windvogel, te Utrecht. Floor en Jana zijn de coördinatoren en hebben de Windkuikens in augustus 2015 opgericht. Hun doel is om meer bewustzijn te creëren bij jongeren over duurzame coöperatieve energie en om bij te dragen aan de energietransitie.

Tot hun verrassing ondervonden Jana en Floor dat er heel weinig jongeren actief zijn binnen energiecoöperaties. Samen met zes andere studenten, waarvan de meerderheid de master Sustainable Development volgt maar allemaal met een andere achtergrond, vormen ze nu de Windkuikens.  Alle zes hebben ze op hun eigen manier een affiniteit met duurzaamheid en vooral een sterke drang om niet alleen meer passief toe te kijken, maar ook echt iets te veranderen.

Hoe zijn ze op dit idee gekomen? Floor, die Bedrijfskunde MER (Marketing, Economie en Recht) studeert, merkte op dat er in economische studies geen aandacht wordt geschonken aan het coöperatief ondernemingsmodel. “Dit is echter een uitgelezen manier om onze maatschappij te verduurzamen: energiecoöperaties verbreden het draagvlak voor duurzame energie en versnellen de overgang van fossiele naar duurzame energiebronnen. Bovendien worden zulke projecten door burgerinitiatieven vaak sneller verwezenlijkt dan door de overheid, omdat die laatste onder druk staat van de sterke lobby voor fossiele energie, met name aardgas, in Nederland.”

“Daarnaast was de Windvogel ook wel toe aan een ‘frisse wind.’ De huidige bestuursleden van de Windvogel kunnen later wellicht hun stokje overdragen aan de Windkuikens. Ook kan de energiecoöperatie alleen maar blijven voortbestaan wanneer zich nieuwe, jonge leden aansluiten. Een mooie taak dus voor de Windkuikens om hun generatie op de hoogte te brengen van energiecoöperaties!”

Met wat voor projecten zijn jullie bezig?

“Het afgelopen jaar zat vol leuke dingen. Zo hebben we ons het doel gesteld om de Universiteit Utrecht te verduurzamen door middel van een zonnepanelenproject. Op het moment zijn we, in samenwerking met een aantal enthousiaste studenten van University College Utrecht, bezig om het plan om zonnepanelen op de daken van de campus te verwezenlijken. We hebben de afgelopen maanden de obstakels hiervan ondervonden: er zijn een hoop partijen die we van dit project moeten overtuigen voordat we volgende stappen kunnen zetten.

Ook hebben we lezingen mogen geven bij de studieverenigingen Laarx (Hogeschool VHL te Velp) en WEP (Universiteit Wageningen) en zijn te gast geweest bij Radio Gouwestad. Daarnaast hebben we met veel verschillende ondernemers en mensen binnen de wereld van de energietransities en -coöperaties gepraat over de rol die jongeren hierin kunnen spelen.

Het jaar is mooi afgesloten met een samenwerking met de Bildung Academie in Amsterdam. Samen met hen willen we een maandelijkse netwerkborrel gaan organiseren voor jongeren die hun steentje willen bijdragen aan een duurzamere maatschappij.”

Wat is jullie visie op de energietransitie? De Windvogel lijkt met name te focussen op windenergie, maar jullie lijken het breder aan te pakken.

“Om projecten voor meer duurzame energie op te zetten heb je leden nodig die hiervoor leningen kunnen verstrekken aan de coöperatie. Aangezien het doel van de Windkuikens is om jongeren te betrekken bij de energietransitie kun je je voorstellen dat ons budget niet erg groot is. Studenten hebben niet veel geld en kunnen vaak niet zelf beslissen over hun energiebron. Daarom proberen wij ons voornamelijk te richten op het creëren van bewustzijn, zodat studenten later, wanneer ze een baan en een eigen huis hebben, wellicht voor duurzame energie kiezen. 

De reden waarom de Windvogel zich voornamelijk richt op windenergie is omdat dit momenteel de meest kostenefficiënte duurzame energiebron is. Eén windturbine (3 MW) kan naar schatting 1,500 huishoudens van energie voorzien. Hier zijn ongeveer 31,000 zonnepanelen (250 W) voor nodig. Voor projecten op grote schaal zijn windmolens dus een logische keuze. Voor ons project met de Universiteit Utrecht hebben we gekozen voor zonnepanelen omdat zonnepanelen op de daken van de universiteitsgebouwen te plaatsen zijn en omdat een windturbine simpelweg veel moeilijker te financieren is (één windturbine kost ongeveer 3 miljoen euro).

Dus waar de Windvogel zich daadwerkelijk bezig houdt met het neerzetten van windmolens, en het aandeel duurzame energieproductie in Nederland omhoog brengt, zijn wij voornamelijk bezig met het mobiliseren van jongeren en om duurzame energie de norm te maken. Een van de belangrijkste dingen in een transitie is namelijk een transitie in het gemeenschappelijke bewustzijn van mensen.

Wat is jullie aanpak als team?

“De kracht van de Windkuikens is juist de diversiteit van onze teamleden. De een is goed in promotie, terwijl de ander meer oog heeft voor zakendoen. De verschillende achtergronden van onze teamleden bieden een gevarieerd perspectief en dit is wat je nodig hebt binnen een goed team. Ook kunnen we de taken zo goed verdelen, maar de meeste van ons zijn alsnog betrokken bij algemene projecten zoals het zonnepalenproject. Daarnaast worden we goed begeleid door een van de bestuursleden van de Windvogel, Evert-Jan van Latum.”

De reacties zijn tot nu toe zeer positief. “Iedereen die zich een beetje bezighoudt met de transitie richting een duurzamere samenleving, ziet in dat het essentieel is om jonge mensen hierbij te betrekken. Zo hebben we al beginnende samenwerkingen met de UU, UCU, de gemeente Utrecht, de Bildung Academie en met andere duurzame energiecoöperaties. Hopelijk zullen deze de komende jaren alleen maar sterker worden, want echte verandering kun je niet in je eentje realiseren op grote schaal.”

Bekijk hier de website van de Windkuikens. Of volg de Windkuikens op Twitter en op Facebook.

Jana en Floor deden mee aan de Bildung Academie:

De Bildung Academie biedt een innovatief onderwijsprogramma van een half jaar aan in Amsterdam. Studenten volgen een fulltime programma waarin ze niet alleen hun kritisch denkvermogen aanscherpen, maar ook leren om morele overwegingen te maken, zich oefenen in empathie en hun overtuigingskracht optimaliseren. Onder begeleiding van de beste hoogleraren, professionals en kunstenaars verdiepen studenten zich in thema’s die uiteenlopen van identiteit tot digitalisering, van kunst tot energietransitie en van religie tot geld. Samen met een interdisciplinair team van gedreven medestudenten leren ze zichzelf kennen en formuleren ze hun eigen antwoord op de uitdagingen van deze tijd.