skip to Main Content

Ga voedselverspilling tegen in 4 stappen

Ga Voedselverspilling Tegen In 4 Stappen

Bespaar tot € 140 per jaar aan boodschappen en verklein gelijk je ecologische voetafdruk. In dit artikel alles over het tegengaan van voedselverspilling. In 4 stappen stop jij met het verspillen van bruikbare voeding.

In deze afval-reeks vertelt Natalie van Dis je alles over de impact van ons consumptiegedrag. Consumeer niet maar consuminder! Na praktische tips voor het verminderen van jouw plastic– en papierafval, nemen we nu gft-afval onder handen.

Door Natalie van Dis, correspondent Ecologie.

Het probleem van voedselverspilling

Nederlanders verspillen gemiddeld 20% van het bruikbare voedsel. Voedselverspilling vindt plaats in de gehele productie- en distributieketen van voedingswaren, maar treedt vooral op bij ons thuis [1].

De consument verspilt het meest: elk jaar gooit een huishouden gemiddeld 105 kg aan bruikbaar eten in de afvalbak [2]. We verspillen vooral brood, zuivel, groente en fruit. Per persoon verdwijnt elk jaar gemiddeld € 140 in de prullenbak [3]. Het produceren en verwerken van voedsel kost grote hoeveelheden land, water, energie en CO2 [2]. Die grondstoffen belanden samen met het eten in de afvalbak.

Het milieu onnodig belast

Niet-duurzame landbouwmethodes resulteren in boskap en verlies van leefgebied voor inheemse dieren en planten. In Indonesië maakt tropisch regenwoud bijvoorbeeld plaats voor grootschalige palmolie plantages. Palmolie is een product dat in veel voedingsmiddelen wordt gebruikt, van chocolade tot margarine [4].

Niet-duurzame landbouwpraktijken kunnen ook leiden tot bodemerosie, bodemdegradatie,  en vervuiling [5]. Een  veelvoorkomend probleem in Nederland is bijvoorbeeld het overschot aan mest dat bodem, (grond)water en lucht vervuilt [6].

Als we dan ook nog eens de eindproducten van die landbouw verspillen, belasten we het milieu onnodig. Wereldwijd is voedselverspilling verantwoordelijk voor de op twee na grootste uitstoot van CO2. Alleen China en de VS stoten meer CO2 uit [7].

Oorzaken van voedselverspilling thuis

Een aantal oorzaken van voedselverspilling zijn: teveel inkopen, teveel koken, verkeerd bewaren, en het misinterpreteren van de houdbaarheidsdatum [2, 3].

Je hebt de ‘te gebruiken tot’ (TGT) datum en de ‘tenminste houdbaar tot’ (THT) datum. TGT geeft de uiterste datum aan waarop je een product kunt consumeren. Als de datum is verstreken, kun je het weggooien.

De veelvoorkomende THT datum daarentegen betekent wat anders. Dit is een kwaliteitsgarantie van de producent en is een conservatieve schatting [2]. Is de datum verstreken, dan kan het product nog goed zijn. Niet zomaar in de prullenbak gooien dus! Door te kijken, ruiken en proeven check je dit makkelijk zelf.

Stop voedselverspilling in 4 stappen

Gooi niet langer tot €140 aan bruikbare voeding in je afvalbak. Laat ook op je boodschappen de 4 Re’s van afvalvermindering los: Refuse, Reduce, Reuse en… Rot!

  1. Refuse:

    Consuminder door te kopen en te koken op maat. Geen overschot aan voedsel = geen bruikbare voeding in de afvalbak.

  • Weet wat je in huis hebt en koop niet te veel. Door een boodschappenlijstje te maken houd je je hier makkelijker aan.
  • Koop je versproducten in kleine hoeveelheden, gespreid over de week [3].
  • Weet wat je weggooit. Doe de weggooitest en breng in kaart hoeveel en welk voedsel jij verspilt, zodat je het beter kunt voorkomen!
  • Bespaar grondstoffen door seizoensgroenten te eten. Je eet verser en goedkoper, stimuleert de lokale economie én bespaart energie die anders verloren zou gaan bij transport. Maak gebruik van dit seizoensgroenten-overzicht. En voor studenten in Utrecht: de Groentetas maakt het nog makkelijker!

  1. Reduce:

    Gebruik je zintuigen! Kijk, ruik en proef voordat je iets in de prullenbak gooit.

  • Bewaaradvies op je koelkastdeur: bestel gratis JA-NEE koelkaststickers voor jouw studentenhuis en/of – complex!
  • Maak gebruik van je vriezer! Brood, diepvriesgroenten en restjes eten in de vriezer zorgen dat je altijd wat te eten in huis hebt en blijven lang goed.
  • Bewaar groenten die direct uit de grond komen in een vaas met een laagje water (bijv. prei of een krop sla), zo blijven ze langer goed!
  • Voorkom overrijp fruit en houd je bananen apart, die verspreiden namelijk een stofje waardoor ander fruit sneller rijpt.
  • O nee, er groeit een schimmel op je groente of fruit! Geen paniek, snijd het schimmelplekje af, en gebruik je zintuigen om te kijken of de rest nog eetbaar is.
  • Gebruik je restjes! Voer een kliekjesdag in. Of vind recepten door op ingrediënt te zoeken bij het Voedingscentrum of maak gebruik van de SuperCook.
  • Krijg je je bord niet leeg in een restaurant? Vraag om een Foodiebag, en help dit initiatief van de grond!
  1. Reuse:

    Geef afgedankt eten een tweede leven.

  • Ga onze redacteur Lucille achterna en doe aan ‘Dumpster diving’. Het gratis afhalen van groente en fruit dat anders weggegooid wordt! Probeer de Kanaalstraat in Utrecht op dinsdag-, donderdag- of zaterdagochtend of zoek een vergelijkbare wijk met kleinere groentewinkels bij jou in de buurt.
  • Reuse of… Regrow! Plant restjes groenten en kruiden in wat aarde of water en ze gaan opnieuw groeien. Magic…
  • Volg het voorbeeld van Potverdorie! Overrijpe groenten en fruit zijn niet meer lekker om zo te eten, maar zijn prima te verwerken in milkshakes, jam, pastasaus, crumble…
  • Zin om uit eten te gaan? Ga naar een restaurant dat afgedankt voedsel een tweede leven geeft. Bijvoorbeeld InStock in Amsterdam, Den Haag of Utrecht: bespaar met een viergangenmenu bij InStock in één klap 2470 L water en 1,74 kg CO2, per persoon [2]!
  • Eten over dat je niet op krijgt? Deel het met je huisgenoten of… met de buren! Met de LeftoverSwap app ga je voedselverspilling tegen en leer je gelijk de buren kennen.

Cradle to cradle in je eigen huis: maak je eigen compost bijvoorbeeld in een wormenbak. Foto via https://www.flickr.com/photos/allanhenderson/4952384885

  1. Recycle… Rot!

    Ook groenten-, fruit- en tuinafval (gft) kun je in Nederland recyclen. Informeer bij jouw gemeente hoe je gft-afval het beste kunt scheiden.

  • Is gft-scheiding in jouw buurt niet mogelijk? Ga all the way en maak je eigen compost. Dit kan gewoon in je keuken of op het balkon met een composteertrommel of wormenbak.
  • Rotte groenten en fruit die je kunt eten? Ze zijn er genoeg! Wat dacht je van zuurkool of kimchi. Ga aan de slag met fermenteren en maak je eigen zuurkool met de RotPot.

Meer doen?

Neem deel aan de activiteiten van Taste Before You Waste of word vrijwilliger in Utrecht, Amsterdam of Bussum. Dit initiatief helpt voedselverspilling te voorkomen door niet verkocht voedsel op te halen en uit te delen aan daklozen en vluchtelingen. Ook organiseren ze activiteiten om stedelingen bewust te maken van voedselverspilling.

Meer lezen?

Wil je naast voedselverspilling ook jouw plastic- en papierafval aanpakken? Lees hoe je zélf plastic soep tegengaat en leer hoe je jouw papiergebruik vermindert in 4 stappen. Ook de Verenigde Naties sporen consuminderen aan. Redacteur Onna legt uit hoe de Sustainable Development Goals ‘Consumptie en Productie’ aankaarten.

[Bronnen]:

[1] http://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/2016-0074.pdf

[2] https://www.instock.nl/voedselverspilling/

[3] https://www.milieucentraal.nl/eten-en-drinken/voedselverspilling/

[4] https://www.greenpeace.org.uk/what-we-do/forests/indonesia/

[5] http://wwf.panda.org/what_we_do/footprint/agriculture/impacts/

[6] https://www.milieucentraal.nl/klimaat-en-aarde/

[7] https://www.instock.nl/de-impact-van-voedselverspilling/

Hoofdafbeelding via http://www.tinykoppens.nl/sphpblog/index.php?m=08&y=16&entry=entry160822-070648

Natalie van Dis

Natalie doet de master Environmental Biology, met een specialisatie in Behavioural Ecology, aan de Utrecht Universiteit. Ze heeft altijd al een grote passie gehad voor de natuur, en wil zich in de toekomst dan ook richten op natuurbescherming in al zijn veelvoud. Eén manier is mensen inlichten over de milieuproblemen die we hebben en wat zij daar als individu aan kunnen doen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Back To Top