Earth Day 2009
Don Gerritsen viert de Dag van de Aarde
Vandaag is de dag van de aarde, maar wie durft er in deze krappe tijden nog aan duurzaamheid te denken? Gelukkig zien velen in dat nu investeren in duurzaamheid op lange termijn écht vruchten afwerpt. In verschillende landen vinden er vandaag, op de dag van de aarde, lokale acties plaats voor een beter milieu en een duurzamere wereld.
De dag van de aarde werd in 1970 voor het eerst georganiseerd in de Verenigde Staten, maar kreeg pas echte naamsbekendheid in 1990 toen tweehonderd miljoen mensen in 141 landen op de been waren om bewustzijn te creëren voor het milieu. Deze actie is een van de aanleidingen geweest voor het succes van de Earth Summit in 1992: de Verenigde Naties-top in Rio de Janeiro ten behoeve van duurzame ontwikkeling. Het resultaat van de Earth Summit is onder andere een wereldwijde conventie voor het klimaat geweest, waarin jaarlijks een VN klimaatconferentie wordt georganiseerd. Deze is nog zéér actueel: de wereld kijkt vol verwachting uit naar de komende bijeenkomst in Kopenhagen, waar waarschijnlijk een nieuw Kyoto-verdrag getekend gaat worden. Een andere, wellicht iets minder bekende, telg van de Earth Summit is de VN commissie voor duurzame ontwikkeling, die ieder jaar begin mei in New York gehouden wordt. In deze commissie komen ministers en delegaties van VN lidstaten bijeen om verschillende duurzaamheidonderwerpen te bespreken, met als doelstelling tot een duurzame wereld te komen. Dit jaar is er een bijzondere bijeenkomst voor Nederland, aangezien minister Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit de commissie voor zal zitten. Het is geen toeval dat Verburg gevraagd is om deze commissie voor te zitten. Ze heeft geruime ervaring met landbouw, rurale ontwikkeling, droogte, verwoestijning, landgebruik en Afrika: de thema’s die dit jaar op de agenda staan. Bij deze commissie wordt een breed scala aan maatschappelijke organisaties, het bedrijfsleven en jongeren uitgenodigd om deel te nemen in het besluitvormingsproces. Vooral het belang van jongeren bij duurzame ontwikkeling wordt als cruciaal ervaren bij de VN. De jonge generatie zal immers nog lang moeten leven met de beslissingen die nu genomen worden. Jongeren kunnen door nu mee te doen een bijdrage leveren aan duurzame ontwikkeling en dit bovendien voortzetten in hun verdere leven, zodat er daadwerkelijk duurzame veranderingen ontstaan. Jongeren vinden het belangrijk dat er niet alleen maar gepraat wordt bij de Verenigde Naties. Er moet actie ondernomen worden. Juist nu, de wereld schreeuwt om duurzame ontwikkeling in deze tijd van de klimaatcrisis, voedselcrisis en de temporele kredietcrisis. Maar wat zijn, vanuit een jongerenperspectief, voorwaarden om de wereld duurzamer te maken?
Ten eerste is HIV-Aids één van de grootste problemen in, voornamelijk, Afrika. Voorkomen hiervan lijkt zo eenvoudig. Maar de paus heeft recentelijk wederom kenbaar gemaakt dat condooms niet Gods voorkeur hebben. Grote delen van de wereldbevolking nemen hier nog aanstoot aan, zo ook in Afrika. Soevereine VN lidstaten dienen dit dan ook streng te veroordelen, naar voorbeeld van minister Koenders van ontwikkelingssamenwerking. Het tweede grote probleem voor ontwikkeling van Afrikaanse boeren zijn de Europese en Amerikaanse handelsbarrières voor fabricage- en landbouwproducten. De ‘Doha ronde’ van de Wereld Handelsorganisatie, met als doel de internationale handelsbarrières gevormd door landbouwsubsidies op te heffen, is sinds 2001 nog steeds niet succesvol afgerond. De VN commissie voor duurzame ontwikkeling is een platform waarin landen afspraken met elkaar kunnen maken om deze ronde vlot te gaan trekken. Dit zou een gigantische boost kunnen geven aan de ontwikkeling van minder ontwikkelde Afrikaanse gebieden. Het derde probleem dat al jaren op de internationale agenda staat, waar helemaal geen vooruitgang is geboekt, is ontbossing. Tropisch regenwoudhout moet geboycot worden, ten behoeve van gecertificeerd hout. Noem het naïef, maar ontbossing is een immens probleem, aangezien het invloed heeft op zowel het klimaat als op verwoestijning en biodiversiteit. Ook hebben regenwouden medicinale waarden die wellicht nog niet ontdenkt zijn. Genoeg redenen. Productie en consumptie van goederen is een vierde punt als het gaat om duurzame ontwikkeling. De wereld maakt volgens de ‘duurzaamheidsmonitor Nederland 2009’ en, wederom, minister Koenders van ontwikkelingssamenwerking grote duurzaamheidssprongen als bijvoorbeeld de vleesconsumptie gereduceerd wordt. Een vijfde punt is energievoorziening voor in rurale gebieden. Veel jongeren en vrouwen moeten urenlang lopen voor sprokkelhout. Er zijn veel goedkope vormen van bijvoorbeeld bio energie die kunnen voorzien in de dagelijkse energiebehoeften. Zo houden jongeren tijd over om naar school te gaan. Dat brengt ons meteen naar het laatste, en misschien wel belangrijkste onderwerp. Educatie. Educatie over duurzame ontwikkeling is een voorwaarde voor een duurzame wereld. Het lijkt zo gemakkelijk, maar het gebeurt weinig. Ook hier geldt: jong geleerd is oud gedaan. Dus hoe jonger geïnformeerd over duurzame ontwikkeling, hoe beter.
Gezien de aard van de commissie voor duurzame ontwikkeling moeten lidstaten zélf maatregelen nemen voor duurzame ontwikkeling. Onder leiding van minister Verburg kunnen nú afspraken gemaakt worden die de VN lidstaten zelf implementeren. We moeten echt niet meer wachten, de toekomst van onze kinderen staat op het spel. Words into action!
Vrolijke dag van de aarde!
Don Gerritsen (1984) is jongerenvertegenwoordiger duurzame ontwikkeling bij de Verenigde Naties. Via de Nationale Jeugdraad vertegenwoordigt hij de stem van de Nederlandse jongeren in de Nederlandse regeringsdelegatie bij VN commissie voor duurzame ontwikkeling en de VN klimaatverandering conferentie.