Even slikken

De lente is terug! En in Utrecht betekent dat dan ook: de grote voorjaarsschoonmaak. Na ruim twee weken stakingen worden de afvalbergen opgeruimd. Suzanne Maas verwondert zich in haar column over die andere grote afvalberg: de “plastic soep”.

De lente is terug! En in Utrecht betekent dat dan ook: de grote voorjaarsschoonmaak. Na ruim twee weken stakende vuilnismannen, waarin de straten zijn verworden tot een slagveld van plastic bekertjes, vermorzelde frieten en smullende ratten, is dan toch het verlossende akkoord gekomen. Na een magnifieke vuilnis-ophaal-inhaalslag mag de laatste slagregen alle vuiligheid de straten af spoelen. Inwoners van de Domstad kunnen weer met een gerust hart in slippers geschoeid de straat op om in de avondzon een biertje te pakken op het terras. Eind goed, al goed?

In Nederland zijn we gezegend met afvalbeleid dat waarborgt dat onze overtollige verpakkingsmaterialen, afgedankte goederen en eetresten van eergisteren ons niet te lang vanuit de afvalbak blijven aanstaren. Netjes worden ze gescheiden. Papier, Glas, GFT, Blik, Plastic. En niet te vergeten, de rest: een mix van ondefinieerbare bovenstaanden. We zetten het aan de straat, of smijten het ergens diep in de gapende mond van een ondergrondse container. En weg is het!

Gisteren keek ik een aflevering van Beagle, waarin deze week in de Indische oceaan werd gevist naar plastic soep. Zo blijkt, dat mysterieuze, diepblauwe zwembad zit vol plastic. In deze oceaan bevindt zich een van de vijf grote wervelstromen (gyres), waar de ronddraaiende beweging van de zeestroom er voor zorgt dat plastic zich daar ophoopt. Alhoewel sommigen spreken van een waar plastic continent is de verzameling plastic beter te beschrijven als soep. Onder invloed van zon en zout is solide plastic afval gereduceerd tot ontelbare minuscule deeltjes die als vermicelli in de grote kom zeesoep ronddrijven. Opvissen is door de kleine omvang van het plastic niet haalbaar,  dus ideeën om de schade te beperken worden vooral gezocht in de inzameling van afval in havens en bewustwording bij consumenten. Want een ding wordt wel duidelijk na een blik in deze plastic soep, al dat afval dat we produceren in onze huidige consumptiemaatschappij is niet zomaar van de aardbodem verdwenen. What goes around, comes around.

Utrecht is weer begaanbaar zonder je blote voeten open te halen aan een kapot bierflesje dat nog doet herinneren aan Koninginnedag. Maar laat de ontdekking van de plastic soep in onze oceanen ons collectieve geheugen opfrissen, in plaats van met een schijnbaar schone lei verder te gaan. Weg is niet weg. En als je van de zomer aan het strand weer eens een hap zeewater binnenkrijgt, zal dat wel even slikken zijn.

Bekijk de aflevering van Beagle over plastic soep hier: http://beagle.vpro.nl/#/widget/afleveringen/33