Into the wild

Column van Suzanne Maas. Net terug uit Noorwegen is het wennen aan het verkavelde, gecultiveerde landschap. Wellicht is Nederland het minst wilde land ter wereld. Dan toch maar terug Into the Wild deze zomer!

Het is drie uur ’s nachts en in het schemerdonker van Scandinavië in mei zie ik het Noorse landschap aan me voorbij razen. Ik zit in de trein van Oslo naar Trondheim, maar het voelt alsof ik me in niemandsland bevind. De slaperige sfeer aan boord zet zich buiten voort, waar de wereld stil lijkt te staan. Geen spoor van menselijk ingrijpen, slechts eeuwige, besneeuwde bergen, grauwe grasvlaktes en rimpelloze meertjes.

Het idee van wildernis als de ‘echte natuur’ komt voor uit de Arcadische traditie, door Donald Worster beschreven als een relatie tussen mens en natuur, die gestoeld is op de ontdekking van de intrinsieke waarde van natuur en de wil om dat te behouden. De Arcadische traditie vindt zijn oorsprong in de Italiaanse Renaissance, waarin wilde natuur al werd bewonderd om haar schoonheid en indrukwekkende landschappen en in de Romantiek, waarin wildernis het ideaalbeeld van natuur wordt. Noorwegen is voor mij nu even Arcadia.

Terug in Nederland is het weer even wennen aan het gekavelde, gecultiveerde landschap. Ik herinner me nog goed dat ik vorig jaar terugkwam na een verblijf van een paar maanden in Midden-Amerika en tijdens de afdaling van het vliegtuig boven het Nederlandse landschap geschokt was door alle vierkantjes en rechthoeken. Geen grillig stuk landschap te bekennen vanuit de hoge hemel. Eenmaal met voet op vaste bodem maakte het oer-Hollandse weer het er niet beter op. De grijze sluier die dikke druppels op me deed neerdalen maakte de aanblik van snelwegen, bedrijventerreinen en uniforme woonwijken nog treuriger dan normaal. En toen realiseerde ik me dat Nederland waarschijnlijk, op wat stadstaten als Monaco na, het minst wilde land ter wereld is.

Gelukkig maakt de zon alles mooier en kan ik in dit seizoen weer echt van Nederland genieten. Het fluitekruid en de klaprozen in de berm naast een landweggetje. Koeien in de wei tegen een achtergrond van knotwilgen langs een slootje. Oude eiken met een frisgroen bladerdek. En als ik in mijn hangmat in de tuin lig ben ik al bijna even verbaasd bij het zien van een pauw die in al zijn trotsheid voorbij stapt, als dat ik onder de indruk was van het spotten van een eland in de Noorse bossen. Maar toch. De wildernis, de ruimte en de leegheid blijven me verleiden. Dus ga ik deze zomer weer into the wild: drie weken roadtrippen in Noorwegen.