Ontwikkelend India
Eind december liet ik het comfortabele Nederland achter me om twee weken lang back to basics te gaan op het platteland van India. Al die tijd heb ik in de armste regio van het land gezeten en veel gepraat met iedereen die ik tegenkwam, voor zover dat mogelijk was. Mijn indrukken? Die lees je hier!
Als redacteur van duurzamestudent.nl ben ik behoorlijk idealistisch en ik heb mijzelf tot doel gesteld de wereld te verbeteren. Voor veel mensen is deze zin genoeg reden om mij niet meer serieus te nemen. “Ach, daar heb je weer zo’n Greenpeace-activiste,” zie ik ze al denken. Toch wil ik jullie vragen om mij wel serieus te nemen. Dit stuk heb ik namelijk geschreven voor de toekomst van miljoenen mensen in ontwikkelingslanden.
Om te beginnen wil ik graag even de term ‘ontwikkelingslanden’ veranderen in ‘ontwikkelende landen’. Ongeveer twee maanden geleden stapte ik dankzij de organisatie Commundo in het vliegtuig naar India, om daar voor twee weken vrijwilligerswerk te doen. Wat ik er zag kan ik nog steeds niet helemaal bevatten. India is een land dat op het punt staat een trap op te stormen naar de verdieping van economische welvaart. Waar wij lang geleden deze trap een beetje schuchter stapje voor stapje hebben beklommen, gaat India treden overslaan. Mensen in dorpjes leven in huizen gebouwd van modder, terwijl twintig meter verderop een reclamebord staat voor een glazen kantoorgebouw met helikopterlandplaats. De meeste huizen hebben geen waterleiding, maar er zijn wel telefoons en soms ook televisies te vinden. En dat waren niet eens de vreemdste tegenstellingen.
Bij ieder gezin waar we zijn geweest, rijk of arm, soldaat of werkloos, werd op dezelfde oven gekookt. Deze oven gaat niet efficiënt om met grondstoffen, is daardoor dan ook absoluut niet duurzaam met betrekking tot de omgeving en ontwikkelt veel rook. Meer mensen sterven als gevolg van deze rookontwikkeling en de gezondheidsproblemen daardoor, dan door de gezondheidsgevolgen van malaria. En waar India zich ontwikkelt op bijna ieder vlak, is er op het gebied van koken nog geen enkele ontwikkeling te zien.
De oorzaak van het gebrek aan ontwikkeling is niet te vinden in een gebrek aan technische kennis. Die is er namelijk voldoende. Sterker nog, betere ovens zijn al te koop; ze worden alleen niet gekocht. De oorzaak hiervan ligt in de maatschappij: de relatie tussen mannen en vrouwen is niet zoals die hier is. De taken van de vrouw beperken zich tot het huishouden, terwijl de man werkt en ook het geld beheert. De vrouw vertelt niet aan de man dat ze graag een nieuwe oven zou willen omdat ze veel in de rook zit en heel veel tijd kwijt is aan het koken, waardoor de man ook nooit een nieuwe oven voor haar zal kopen.
Iedereen die India bezoekt zal gelijk zien dat de situatie complexer is dan dit, maar het is helaas niet uit te leggen in een beperkt aantal woorden. Wat wij daar hebben gedaan is een plan opstellen om ervoor te zorgen dat nieuwe ovens toch hun intrede doen in de dorpen. In dit plan moeten we vele obstakels overkomen, zoals de te hoge prijs van de ovens en de beschikbaarheid ervan, maar we kunnen helaas niets doen aan het probleem dat de relatie tussen mannen en vrouwen veroorzaakt. Dat is iets wat misschien niet eens opgelost kan worden. Naar mijn mening is dit dan ook het enige vlak waarop India een ontwikkelingsland genoemd mag worden, al heb ik geen idee hoe we ze zouden kunnen helpen met ontwikkelen. Misschien is dat ook niet aan mij, maar ben jij degene die daar het verschil gaat maken.