SDG12: Weg met de wegwerpeconomie!

Na een uitgebreid kerstdiner bleven een berg spruiten, zeker ook niet mijn lievelingsgroenten, zielig achter op de inmiddels leeggeroofde tafel. “Zullen we deze maar weggooien?” vroeg mijn nicht. “Neeeee!” riepen mijn moeder en ik net op tijd voor de vuilnisbakkendood.

Onna Malou van den Broek schrijft over de 17 Sustainable Development Goals (SDGs) van de Verenigde Naties. Wat houden ze nou precies in? En wat kan jij zelf doen? Hier lees je waarom zij aan de reeks is begonnen, hier lees je over SDG 1, de strijd tegen armoede, en SDG 5, gendergelijkheid.

SDG 12: Consumptie en productie

Jaarlijks wordt een derde van de voedselproductie weggegooid (1). Dat is 1,3 triljoen ton voedsel! SDG 12 tackelt dit probleem, samen met andere consumptie- en productievraagstukken. En SDG 12 is hot! De afgelopen maand alleen al plaatste bijvoorbeeld studentenorganisatie AIESEC maar liefst drie Facebookberichten over SDG 12: verantwoord online shoppen, kerstbomen kopen en voedselverspilling. Daarom hoog tijd om dieper in SDG 12 te duiken!

via https://pixabay.com/nl/vuilnis-afvalcontainer-afval-2729608/

De targets: Duurzame consumptie en productie

Waar andere doelen soms nog abstract klinken, richt dit doel zich direct tot ons (als zijnde de consumenten) en het verantwoordelijk houden van producenten(2). Allereerst moeten natuurlijke hulpbronnen duurzaam en efficiënt gebruikt worden en dienen overheden subsidies te geven en belastingen te heffen om dit te stimuleren.

Ook dienen bedrijven hun productieproces duurzaam in te vullen, en overheden in hun aanbestedingen rekening te houden met duurzaamheid. Voor ontwikkelingslanden moet meer capaciteit opgebouwd worden ter ondersteuning van SDG12 en meer aandacht en onderzoek komen naar duurzaam toerisme, zoals je in een eerdere blog van mij hebt kunnen lezen.

Voor deze blog wil ik jullie graag iets verder meenemen in de volgende drie targets:

• De preventie, verwerking en hergebruik van afval;  
• Voedselverspilling door producent en consument en;
• Informatie en bewustzijn voor een duurzame levensstijl.

Actiepunt afval: Van scheiden naar verminderen en hergebruik

Er zijn in totaal zeven internationale verdragen op het gebied van afvalmanagement, in het algemeen gericht op gevaarlijke afvalstoffen en chemicaliën. De Bazel Conventie is het meest omvattende verdrag en verbiedt bijvoorbeeld de export van gevaarlijke afvalstoffen (3). Nederland houdt zich voor 67 procent aan de verplichtingen die wij zijn aangegaan in de Bazel Conventie 1992 (4).

Onze eigen afval scheiden en recyclen we allemaal (toch?), maar de zero waste beweging gaat nog een stapje verder (5). Green Evelien liet ons zien dat haar gezin in plaats van het gemiddelde 512 kg, slecht 550 gram afval per jaar produceert. Ondanks dat geheel leven zonder afval voor mij te veel tijd en energie kost, maak ik wel gebruik van de tips van Mily-Jane Townley.

Actiepunten:

• Zorg dat je altijd een eigen waterflesje, katoenen tasje en keep-cup bij je hebt.
• Let bij het kopen van producten op hoeveel afval zij produceren (bijvoorbeeld door naar een verpakkingsvrije supermarkt te gaan).
• Mocht je een (gezamenlijke) tuin hebben, maak dan een compost voor de groenafval.     

via https://www.flickr.com/photos/adam_wells/8350792458

Actiepunt voedsel: verspilling, overconsumptie en onderconsumptie

Voedselverspilling in tijden van honger. Hoe tegenstrijdig is dat? Zeker als je bedenkt dat 1 triljoen mensen lijden aan ondervoeding (6) en tel daar nog eens bij op dat bijna 2 triljoen mensen overgewicht hebben (waarvan 650 miljoen morbide obesitas (7)). Daarbij heeft de overproductie van voedsel een negatieve impact op het milieu door de uitstoot van koolstofdioxide en de verspilling van bruikbaar water.

Actiepunten:

• De meest voor de hand liggende tip is: gooi geen voedsel weg! Houd je niet van restjes eten? Zorg dan dat je niet te veel bereidt of koopt. Een Eetmaatje kan je hierbij helpen.
• Daarnaast is het goed om je te verdiepen in de houdbaarheid van producten, het Voedingscentrum laat zien dat producten vaak na de houdbaarheidsdatum nog prima te eten zijn (klik hier voor meer informatie).
• Ook kun je met de app Afgeprijsd zien, waar bij jou in de buurt producten zijn die bijna over de datum zijn. Scheelt vaak ook nog eens in de portemonnee.
• Tot slot, kun je op de markt of in de supermarkt tegenwoordig ‘buitenbeentjes’ kopen: afgekeurd groente en fruit wat goed van smaak is.

via https://pixabay.com/nl/apple-geel-huid-verschrompeld-741075/

Actiepunt duurzame levensstijl: Hoe pak je dat aan?

Duurzaamheid is niet een bijproduct, maar een manier van leven. Daarom gaat SDG 12 in op een duurzame leefstijl en reageert daarmee op de kritieken dat een duurzame levensstijl voorbehouden is aan de rijken (8). SDG 12 moet duurzaamheid toegankelijk en de regel maken voor iedereen, met naast behoud van natuurlijke hulpbronnen ook een verkleining van de kloof tussen rijk en arm.

Actiepunten:

• Begin 2018 zal de Universiteit Utrecht het vak “Duurzaamheid als wereldbeeld” onderwijzen, waarin gekeken wordt naar de rol van wetenschap bij het creëren van een duurzame maatschappij. Zij maken de stappen van kopen naar maken, van tweedehands naar ruilen en van lenen naar gebruiken wat je al hebt.
• Zelf koop ik zoveel mogelijk tweedehands kleding, maar koop ik dan toch iets nieuws, dan kijk ik eerst even op Rankabrand.
• Een eyeopener was voor mij het boek “De Verborgen Impact” van Babette Porcelijn over de milieu-impact van de consument. Het boek biedt houvast voor mensen zoals jij en ik die hun negatieve impact op de planeet willen ombuigen in een positieve.

De Sustainable Development Goals zijn er ook voor jou!

Door kleine aanpassingen in je dagelijkse routine kun jij direct bijdrage aan het bereiken van SDG 12, hoe mooi is dat! Mochten de bovenstaande tips te overweldigend zijn, begin dan eerst eens met de volgend drie actiepunten:

• Gooi geen voedsel weg en informeer jezelf over de houdbaarheid van producten.
• Neem altijd een eigen waterflesje, katoenen tasje en keep-cup mee.
• Koop zoveel mogelijk tweedehands kleding en informeer jezelf over hoe artikelen geproduceerd worden.

Meer lezen?

Redacteur Natalie van Dis legt in haar serie over Consuminderen haarfijn uit waarom het zo belangrijk is om minder plastic en papier te gebruiken en geeft daarbij handige tips!

Bronnen

1. Zie: www.un.org/sustainabledevelopment/sustainable-consumption-production/
2. Zie: http://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/11803Official-List-of-Proposed-SDG-Indicators.pdf
3. Meer lezen over de Bazel Akoorden kan hier: www.basel.int/
4. Zie: unstats.un.org/sdgs/indicators/database/?area=NLD
5. Nieuwsgierig? Bekijk eens de TEDX talk Zero Waste beroemdheden op: trashisfortossers.com/ted-talk/
6. www.un.org/sustainabledevelopment/sustainable-consumption-production
7. www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/
8. Zie bijvoorbeeld het artikel: www.groene.nl/artikel/duurzaam-leven-is-een-privilege
9. www.mdgmonitor.org/sdg12-ensure-sustainable-consumption-and-production/