I’m afraid you have humans
Waar denk je aan als je aan klimaatsverandering denkt? Hogere temperaturen en zeespiegelstijging? IJsberen die moeten overleven tussen de smeltende ijskappen? Verminderde biodiversiteit? Ik denk aan de mens, de mens die moet overleven. De aarde kan namelijk prima zonder ons. Klimaatsverandering gaat niet over ijsberen, het gaat over de mensheid.
Dit klinkt misschien heftig, maar we vergeten vaak dat wij als mens voor honderd procent afhankelijk zijn van de aarde. Wanneer het niet goed gaat met de aarde en haar ecosysteem, zal het niet goed gaan met ons. De aarde is ziek en heeft, met haar hogere temperatuur, koorts. Het begon tijdens de Industriële Revolutie, toen de mens ineens startte met het verbranden van fossiele brandstoffen. Inmiddels stoten we al decennialang op grote schaal broeikasgassen uit. Het duurde echter lang voordat de eerste symptomen zichtbaar werden bij patiënt aarde. De aarde heeft namelijk een groot herstel- en incubatievermogen, net als wij. Echter, er is een grens. Die grens is nu bereikt en de symptomen zijn zichtbaar geworden. De aarde heeft diabetes. Niet als gevolg van te veel suiker, maar als gevolg van te veel broeikasgassen, waar de mens aan verslaafd is. Het is tijd om voor de aarde te zorgen en haar beter maken, om uiteindelijk onszelf te beschermen. Voor de broodnodige achtergrondkennis zal ik kort uitleggen hoe klimaatsverandering van invloed is op de gezondheid van de mens.
Klimaatverandering is zowel direct als indirect van invloed op onze gezondheid. Directe bedreigingen zijn extreme weersomstandigheden, zoals stormen, overstromingen, hittegolven en droogte. Hittegolven bijvoorbeeld veroorzaken ‘hittestress’: het hart gaat harder kloppen, de zweetproductie gaat omhoog en de bloedvaten worden wijder. Te veel hittestress is slecht voor hart- en bloedvaten en kan zelfs sterfte veroorzaken.
De indirecte gevolgen zijn echter veel complexer. Veranderingen in regenval en temperatuur resulteren in het verspreiden van bepaalde infectieziekten via bijvoorbeeld muggen en teken. Een hogere temperatuur zorgt ook voor een verminderde luchtkwaliteit door meer ozon-vorming en meer pollen. Dit vergroot de kans op astma, COPD en allergieën. Extreme weersomstandigheden zijn bovendien indirect van invloed op onze gezondheid. Zo kan drinkwater gemakkelijk besmet raken door menging met afvalwater of chemicaliën als gevolg van een orkaan of overstroming. Droogte zorgt voor verminderde voedselopbrengst en een te kort aan drinkwater en vergroot de kans op bosbranden. Daarnaast kunnen deze extreme weersomstandigheden tot grootschalige migratie leiden, de infrastructuur vernietigen en mentale gezondheidsproblemen veroorzaken.
Bovenstaande is nog maar een greep uit de bestaande literatuur over de impact van klimaatsverandering, maar maakt duidelijk dat het over een volksgezondheidsprobleem gaat. Zoals het spuiten van insuline door de menselijke huid om diabetes te behandelen, wordt er nu geprobeerd om CO2 door de huid van de aarde de grond in te spuiten. Echter, dit soort behandelingen zijn geen ‘oplossingen’ en zullen niet tot genezing leiden. Er moet actie ondernomen worden om de oorzaak weg te nemen en de aarde, en daarmee onszelf, beter te maken. En dat kan! Natuurlijk! Het feit dat klimaatsverandering een bedreiging is voor de volksgezondheid betekent ook dat het een kans is. Acties om klimaatsverandering tegen te gaan zullen in vrijwel alle gevallen een positief effect hebben op de gezondheid. Dit worden de zogenaamde co-benefits genoemd. Zo zullen investeringen in schone energie voor een betere luchtkwaliteit zorgen. Het stimuleren van het openbaar vervoer en het verbeteren van fiets- en wandelpaden zal ervoor zorgen dat mensen meer bewegen (niet onbelangrijk met een steeds dikker wordende wereldbevolking). Het ‘vergroenen’ van steden zal onder andere bescherming bieden tegen te veel hitte, alsmede fysieke activiteit stimuleren en de luchtkwaliteit verbeteren. Zoals de gezondheidssector heeft gestreden tegen de tabaksindustrie, moet zij nu strijden tegen klimaatsverandering en de grote rol van de industrie hierin. En die strijd kan gestreden worden door iedereen. Lees hier meer over in mijn volgende column!
