Milieudefensie: nalatigheid van de Staat door het incompetent tegengaan van luchtvervuiling
Actievoeren via de rechtbank: Milieudefensie gaat er vandaag, woensdag 17 augustus, tegenaan door de Nederlandse Staat aan te klagen, in het specifiek het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Het verwijt: de staat schiet stelselmatig tekort bij het verbeteren van de luchtkwaliteit (dagvaarding).
Na het success van Urgenda vorig jaar zomer in de zaak over klimaatsverandering, gaat nu ook Milieudefensie via de rechter te werk. Het gaat ze om de hoeveelheden stikstofgas (NO2) en fijnstof, zoals roet, in de lucht. Nederland heeft sinds 2008 de nieuwe normen van de Europese Unie overgenomen in haar wetgeving, maar heeft uitstel gekregen om de normen te behalen. Dit uitstel duurde tot 1 januari 2015. Toch blijkt uit onderzoek van Milieudefensie dat vandaag de dag de wettelijke norm op plaatsen in Nederland wordt overschreden. En dan te bedenken dat de normen voor NO2 en fijnstof ongewijzigd zijn overgenomen uit de Europese Richtlijn van 1999 (p.7 dagvaarding).
Het gaat verder dan niet voldoen aan Europese eisen. Geschat wordt dat in we in Nederland gemiddeld 13 maanden korter leven als gevolg van luchtvervuiling. Zo is luchtvervuiling één van de oorzaken van longkanker, en kan het ook de klachten bij hart-en vaatziekten versterken (RIVM, 2015). Ook liggen de EU normen veel lager dan de maxima voor luchtverontreiniging die de Wereldgezondheidsorganisatie al vaststelde in 2005.
Het huidige beleid heeft overigens wel geleid tot een vermindering van de schadelijkheid van lichtvervuiling, maar Milieudefensie verwijt de Staat nalatenschap door het al jarenlang niet effectief genoeg te handelen. Zo heeft de overheid afgelopen jaren veel geïnvesteerd in asfalt, wat leidt tot meer wegverkeer, de belangrijkste boosdoener. Ook het verhogen van de snelheid tot 130 km/u op een groot deel van de Rijkswegen werkt nadelig. Maatregelen om de lucht schoner te maken lieten ze vaker links liggen (samenvatting dagvaarding).
Door zich te beroepen op onder anderen het recht van leven, het recht op gezondheid en het recht op een gezond leefmilieu stelt Milieudefensie vandaag deze zaak voor de rechter. Een interessante manier van actievoeren, want het zet echt een stok achter de deur. Milieudefensie was eerder al in gesprek gegaan met de overheid, die geen van de voorgelegde feiten weerlegde. Elk weerwoord dat de Staat vandaag dus voorlegt kan snel overkomen als incompetentie of nalatenschap aan haar burgers. En de burgers staan ruimschoots achter de zaak: zo doneerden 1.690 mensen meer dan 33.000 euro om de zaak te helpen. Wanneer gaat Nederland eindelijk eens serieus bezig met de samenleving verduurzamen? (zie ook het artikel van Eric van een tijdje terug)
Lees hier een samenvatting van de dagvaarding.