skip to Main Content

Activisme van dichtbij: de People’s Assembly van het Monsanto Tribunaal

Activisme Van Dichtbij: De People’s Assembly Van Het Monsanto Tribunaal

 “We are not all farmers. We are not all scientists. But we all eat.” Met dit motto in gedachten kwamen vorig weekend 750 internationale burgers uit 30 verschillende landen samen in het Monsanto Tribunaal om te vechten voor de toekomst van ons voedselsysteem. Naast het tribunaal waar 30 getuigen en deskundigen hun verhaal deden over de misdaden van Monsanto, vond in de Bazaar of Ideas in Den Haag de People’s Assembly plaats. Ik was erbij.

Motiverende speeches, hartverscheurende ervaringen, harde beschuldigingen, idealistische strijders, maar ook vreugdevolle bijeenkomsten en de verspreiding van hoop: ze zijn allemaal voorbijgekomen bij de People’s Assembly (volksvergadering) op 15 en 16 oktober. De ochtenden begonnen rustig en stil, maar beide dagen bouwden langzaam op tot een climax. In drie workshoprondes kwamen we van alles te weten over de discussies rondom het voedselsysteem: GMO’s (genetically modified organisms), gebruik van pesticides, seed freedom, accountability, en agro-ecologie.

[perfectpullquote align=”full” cite=”” link=”” color=”” class=”” size=””]Vinden wij het normaal dat multinationals zoveel macht kunnen uitoefenen op onze politici en de beslissingen die ze nemen?[/perfectpullquote]

De eerste workshop die ik bijwoonde was gelijk al indrukwekkend. Onder het thema accountability werd de macht die multinationals tegenwoordig hebben in twijfel getrokken. Vinden wij het normaal dat multinationals zoveel macht kunnen uitoefenen op onze politici en de beslissingen die ze nemen? En willen we bedrijven de macht geven over zoiets fundamenteels als ons voedsel?

Verschillende mensen namen de vloer en spraken over de problemen in hun landen. Een boer uit Marokko vertelde hoe multinationals de bodem uitputten voor fruitteelt, en na hun vertrek de lokale boeren geen andere keus geven dan het nu barre land te verlaten. Een burger uit Madagaskar sprak over de misdaden die de lokale bevolking worden aangedaan door grote agro-industriële bedrijven, die vervolgens in de doofpot worden gestopt. Een medewerker van Global Justice now benadrukte dat alle campagnes voor sociale gerechtigheid te maken hebben met het probleem van corporate power. Het werd zelfs de “corporate capture of democracy” genoemd. Daarom is het tijd voor actie: een internationaal verdrag dat lokale burgers in staat moet stellen multinationale bedrijven aansprakelijk te stellen voor hun directe en indirecte misdaden tegen de bevolking.

Ook in de tweede workshop die ik bijwoonde over agro-ecologie – een alternatief op het agro-industriële model van landbouw bedrijven – werd benadrukt dat mensen hun recht op voedsel terug moeten krijgen. Bij voedselproductie gaat het niet om “feeding the world”, waar veel bedrijven op inspelen (zoals Monsanto in hun reactie op het Tribunaal), maar om “empowering people to feed themselves”.

naamloos

Niet “de wereldbevolking voeden”, maar de wereldbevolking de macht geven zichzelf te voeden.

Strategieën werden besproken: hoe gaan we dit voor elkaar krijgen? Hans Herren, hoofd van het Millenium Instituut en veelgeprezen onderzoeker, was ervan overtuigd dat we ons meer moeten richten op het policy environment. Dat doen bedrijven namelijk ook door te lobbyen, en zo oefenen ze veel macht uit op besluitvorming. Activisten vonden dat ook marketing niet vergeten moest worden, omdat de consumenten veel meer macht hebben dan ze denken. Snel consumentengedrag aanpassen kon volgens een vrouw in het publiek door “Educating women on the health problem at hand.”

Het einde van beide dagen werd afgesloten met een ronde korte lezingen en speeches. De ‘superstar’ van de bijeenkomst was Vandana Shiva: overal waar ze ging, werd ze achtervolgd door een horde camera’s. Shiva is een onderzoekster uit India die onder andere de beweging Navdanya heeft opgezet om diversiteit en integriteit van leefomgevingen te bewaren, maar ze staat vooral bekend als een felle milieuactiviste. In 2010 heeft Forbes haar zelfs erkend als één van de zeven machtigste vrouwen op aarde. Vandana Shiva’s speeches waren bedoeld om mensen te mobiliseren de strijd aan te gaan om hun idealen. Zo sprak ze over het feit dat veiligheid niet alleen de rol is van het leger: “If we don’t start regenerating ecosystems now, conflicts won’t end.” Uiteraard werd ook de hele agro-industriële sector weer keihard aangevallen, met Monsanto als klinkend voorbeeld dat niet op de uitnodiging voor het Tribunaal was ingegaan. Shiva: “If you have to hide, you already know you are criminals.”

monsanto2

Vandana Shiva met andere grote sprekers bij de People’s Assembly.

Al met al was het een intense, bijzondere ervaring. Ik ging van kippenvel, naar angst, naar verontwaardiging, tot compleet ongeloof dat er zulke onrechtvaardigheden plaatsvinden in de wereld. Natuurlijk was het wel allemaal wat eenzijdig, want hoe kan een bijeenkomst van gelijkgestemde activisten dat niet zijn? Maar dat is misschien juist waarom radicalisme nodig is: de dialoog wordt niet aangegaan, maar wel aangewakkerd. Vragen worden gesteld over schijnbaar normale of onontkoombare zaken en dit confronteert mensen met hun eigen waardes: is dit de wereld waar we voor staan?

monsanto-3

Monsanto als agro-industriële zondebok van de Tribunaal.

De laatste dag eindigde in een explosie van hoop: als symbool voor deze bijzondere historische gebeurtenis was er een brood gebakken van 69 verschillende soorten graan om de diversiteit van ons voedsel maar ook van de mensen en ecosystemen op aarde te vieren. Dit is waar we voor strijden, was de gedachte bij het proeven van het, niet geheel terzijde, heerlijke brood. Ook ging de mobilisering meteen van start: Zuid-Amerikanen stonden op en riepen in koor waar ze voor stonden, en het weekend eindigde in zang en dans op een liedje van Manu Chau speciaal geschreven voor het Tribunaal: “Seeds of Freedom.” (Klik hier voor de video.)

Achteraf vroeg iemand me: wat is het meest belangrijke of verrassendste dat je hebt geleerd? Misschien de gewaarwording hoeveel mensen en milieu wordt aangedaan alleen maar om geld, of hoe moeilijk het is om met zo’n grote diversiteit aan mensen en meningen tot een democratische beslissing te komen. Maar wat me vooral is bijgebleven is een quote van Einstein die misschien wel de essentie van de activistenbeweging samenvat:

“We can’t solve problems by using the same kind of thinking we used when we created them.”

Voor mij was dit de boodschap van de bijeenkomst: het is tijd voor een transitie in onze manier van doen, denken en leven als we een duurzame en eerlijke wereld willen bereiken.

Wil je ook een activistenbijeenkomst bijwonen rond het thema voedsel? Een volgende People’s Assembly wordt georganiseerd op de eerste vrijdag van april 2017 in Duitsland. Houd de Monsanto Tribunal website in de gaten.

 

Natalie van Dis

Natalie doet de master Environmental Biology, met een specialisatie in Behavioural Ecology, aan de Utrecht Universiteit. Ze heeft altijd al een grote passie gehad voor de natuur, en wil zich in de toekomst dan ook richten op natuurbescherming in al zijn veelvoud. Eén manier is mensen inlichten over de milieuproblemen die we hebben en wat zij daar als individu aan kunnen doen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Back To Top