Portret: Babette Porcelijn
Babette Porcelijn is ontwerper en staat dit jaar in de Duurzame top 100 van Trouw. Hoe heeft ze dit voor elkaar gekregen? Met haar motto’s ‘Think Big Act Now’ en ‘Life starts at the end of your comfort zone’ schreef ze haar onlangs verschenen boek De Verborgen Impact – Alles wat je wilt weten én wat je kunt doen om eco-neutraal te leven.
Een boek waarin wordt uitgelegd, en vooral wordt getoond, hoe groot de verborgen impact is van onze (westerse) leefstijl. Hiermee bedoelt ze de impact van onze leefstijl die buiten ons blikveld valt, omdat we de informatie niet hebben en vooral omdat we het niet zien. Een voorbeeld: ons watergebruik omvat maar 1% van ons totale watergebruik. De overige 99% zit verstopt in de producten die wij kopen. Dat geeft dus stof tot nadenken. Via crowdfunding heeft Babette genoeg geld bij elkaar verzameld om een onderzoek uit te laten voeren door CE Delft naar ‘De impact top 10’. Resultaat? Spullen staan op nummer 1, gevolgd door vlees, en wonen en bouwen.
Op 25 oktober gaf Babette een presentatie over haar boek tijdens het evenement ‘GroenDoen’ in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam. Na afloop stelde ik haar nog enkele vragen.
Waarom denk je dat het zo belangrijk is om bewustzijn te vergroten en individuen te stimuleren tot duurzaam gedrag?De impact van ons als consumenten is erg groot en ik denk dat onze ‘slagkracht’ ook veel groter is dan we denken, omdat de grootste impact dus verborgen is. Wij staan uiteindelijk aan het einde van de keten en betalen voor de producten. Als consument heb je dus uiteindelijk de touwtjes in handen, ook al voelt dat niet altijd zo. Er is vraag en aanbod en als wij als consument die vraag doen dalen zal het aanbod ook gaan dalen. Het maakt echt álles uit wat wij doen.
Hoe ga je er in het dagelijks leven mee om als mensen iets zeggen in de trant van ‘individueel gedrag is niet belangrijk, het moet van de regering of de industrie komen’? Of als mensen zich bijvoorbeeld totaal niet bewust zijn van de noodzaak en urgentie van duurzaam gedrag? Heb je daar een soort (persoonlijke) communicatiestrategie voor ontwikkeld?
[perfectpullquote align=”right” cite=”” link=”” color=”” class=”” size=””]In principe wil 99,9% van de mensen het ook graag ‘goed doen’; haast niemand is kwaadwillend. [/perfectpullquote]
Ik probeer het gesprek altijd voorzichtig te openen en laat mensen eerst zelf vertellen wat ze ergens van vinden. Het is belangrijk om mensen serieus te nemen en ze te waarderen om wie ze zijn. Dan stel ik ze vragen, omdat ik ook oprecht geïnteresseerd ben in hoe ze ergens over denken. Op een gegeven moment kan je bijvoorbeeld ‘een weetje’ laten vallen of ergens op ingaan als je merkt dat iemand informatie mist. Ik probeer ook altijd mensen positief te benaderen, dat is heel belangrijk. Het werkt niet als je zegt dat iemand wat verkeerd doet of iets niet meer mag doen. In principe wil 99,9% van de mensen het ook graag ‘goed doen’; haast niemand is kwaadwillend. Mensen hebben alleen niet altijd de juiste informatie of ze vinden het lastig om iets te veranderen. Ik probeer altijd weg te blijven van ‘de moraal’ of de ethiek. Ik vind het vooral irrationeel wat we doen. Ik denk dat het een kwestie is van goede informatie hebben en keuzes maken. Mensen die andere prioriteiten stellen zijn niet ‘immoreel bezig’, maar missen kennis waardoor ze die andere prioriteiten stellen. Als je eenmaal weet wat ons te wachten staat én je weet wat je zelf kan doen, dan wordt het veel makkelijker om te verduurzamen.
Je zei tijdens je lezing dat je bijna geen nieuwe spullen meer koopt, alleen als het echt noodzakelijk is en dan het liefst duurzaam of tweedehands. Hoe krijg je dat voor elkaar? Betekent dit voornamelijk dat je je materiële behoeften hebt gereduceerd?
Er heeft wel een verandering opgetreden. Ik ben ZZP’er en in het begin merkte ik dat ik goed voor de dag wilde komen. In het zakenleven zijn dure spullen een teken dat je goed verdient en dat je dus een goede dienst levert en succesvol bent. In het begin wilde ik dus ook op die manier bewijzen aan bedrijven dat ik de moeite waard was voor hen om mij ‘in te huren’. Dat hoort bij het spel. Nu ben ik erachter gekomen dat ik dat helemaal niet hoef te doen. Ik heb een verhaal en het uiterlijk vertoon heb ik niet nodig om te bewijzen dat ik wat waard ben. Ook privé is dit wel veranderd, hoewel ik nooit echt behoefte heb gehad heb om veel (nieuwe) spullen te kopen. Het meest lastige voor mij nu is kindercadeautjes. Je kan nou eenmaal niet met lege handen aankomen tijdens Sinterklaas of op een kinderfeestje, dus daar kom ik niet onder uit… Voor mijn eigen verjaardag vraag ik aan vrienden of ze geen cadeautje of bloemen meenemen, maar iets lekkers. Vroeger had een cadeautje echt een toegevoegde waarde toen er schaarste was, maar nu heeft iedereen alles al en is het meer een soort van gewoonte en verplichting geworden. Overdaad is een last geworden, zowel op het gebied van spullen (impact nummer 1) als voedsel (impact nummer 2).
Wat wil je in de toekomst graag bereiken op het gebied van duurzaamheid en awareness?
[perfectpullquote align=”left” cite=”” link=”” color=”” class=”” size=””]Met de eco-punten app kun je als consument precies zien hoeveel eco-punten een bepaald product kost en hoeveel je er zelf nog te besteden hebt.[/perfectpullquote]
Op dit moment ben ik bezig met het vertalen van mijn boek in het Engels, om op die manier zo veel mogelijk mensen te kunnen bereiken (Think Big!). Daarnaast wil ik graag een zogenaamde ‘eco-punten app’ ontwikkelen, waar je direct feedback mee krijgt in winkels door producten te scannen. Het is af en toe heel ingewikkeld om bewuste en duurzame keuzes te maken. Met deze app kun je als consument precies zien hoeveel eco-punten een bepaald product kost en hoeveel je er zelf nog te besteden hebt. Op die manier wordt het makkelijker om duurzame keuzes te maken.
Naast het boek en deze app wil ik meer met bedrijven en organisaties gaan werken. Ik ben op dit moment een aantal bedrijven en organisaties aan het helpen om hun ‘duurzame verhaal’ te communiceren naar de verschillende doelgroepen, om het op die manier toegankelijker te maken. Dat doe ik vanuit mijn design achtergrond met bijvoorbeeld infographics. Wat écht mijn wens is, is om met bedrijven en organisaties mee te denken over een geschikte strategie en visie om eco-positief te gaan ondernemen. Eco-positief betekent dus dat je meer positieve dan negatieve impact hebt op de planeet. De daadwerkelijke verduurzaming van de bedrijfsvoering is iets waar je veel mee kan bereiken en daar wil ik mij graag voor inzetten.
Als laatste vraag: denk je dat het noodzakelijk is om duurzaamheid gerelateerd werk af te wisselen met ander werk, zoals design in jouw geval, om het vol te houden?
Ik denk het wel. Ik maak af en toe uitstapjes naar puur strategisch werk, maar na een tijdje wil ik weer gaan ontwerpen. Hoewel je het ook allebei kan doen. Mijn boek is ook een vorm van ontwerp, zowel op het gebied van vormgeving als inhoud. Het oplossen van problemen is voor mij de kern van ontwerpen. Er zit zowel een creatieve als een analytische en psychologische kant aan ontwerpen. Vormgeving en creëren vind ik geweldig om te doen, maar dat is maar een van de aspecten van ontwerpen. Ik zit echt in mijn ‘bliss’ of ‘sweet spot’ met wat ik momenteel allemaal doe (‘What you love, What you are good at, What the world Needs and What the world wants to pay for’).
Lees meer over Babette Porcelijn op http://www.babetteporcelijn.com en http://www.deverborgenimpact.nl.
