Klimaatverandering met Leo: ver-van-mijn-bed-show 2.0
Ik ging vorige week enthousiast op de bank zitten om Before the Flood te kijken en gemotiveerd te worden door een film die klimaatverandering toch echt weer op de agenda zou zetten. Maar toen de aftiteling kwam, dacht ik: ‘is dit het?’
Drie jaar lang zijn Leonardo DiCaprio – inmiddels toch echt van zijn Titanic-look verlost – en filmmaker Fisher Stevens bezig geweest om deze film in elkaar te zetten en hebben daarbij heel wat plekken bezocht: onder andere het Arctische Canada, verschillende afgelegen eilandengroepen in de Stille Oceaan, het Vaticaan en het Witte Huis kwam aan bod. Een week lang was de film gratis te bekijken op National Geographic, maar als je het gemist hebt: nog steeds kun je hem op internet vinden (bijvoorbeeld hier).
Dit tijdsluikje van gratis en voor niks was niet willekeurig: de presidentsverkiezingen waren nabij en Leo probeerde met alle macht Amerikanen te overtuigen van de gevolgen van klimaatverandering die deels nu al zichtbaar zijn, zodat zij climate change denier Trump links (lees: rechts) zouden liggen en voor Hillary zouden gaan. Het moest dienen als een herinnering en misschien zelfs wel als een overtuiging voor al die Amerikanen die toch nog niet helemaal zeker van waren dat klimaatverandering een feit is.
[perfectpullquote align=”right” cite=”” link=”” color=”” class=”” size=””]De film mist een focus op concrete, lokale gevolgen en vooral oplossingen voor de kijker. [/perfectpullquote] Het resultaat is er voor ons een van ‘weer hetzelfde liedje’. Weer het smeltende ijs en het stijgende zeeniveau; weer moeten we toch echt nu direct kappen met die fossiele brandstoffen, dan kunnen we de wereld nog redden. Natuurlijk, het is waar wat hij zegt en deze kennis heeft mij, en velen met mij, al lang overtuigd. De mensen, die hij echter nu probeert te bereiken, moeten toch op een andere manier benaderd worden (Voor alternatieven, zie het artikel over klimaatcommunicatie hier). Zij hebben hetzelfde liedje ook al gehoord, maar het blijft een ver-van-mijn-bed-show. De film mist een focus op concrete, lokale gevolgen en vooral oplossingen voor de kijker. Het blijft hangen op het niveau van awareness en maakt de belofte voor concrete of reële oplossingen niet waar.[perfectpullquote align=”full” cite=”” link=”” color=”” class=”” size=””]Het laat prachtige en ook verdrietige beelden zien van een lijdende wereld[/perfectpullquote]
De film is het zeker waard om te kijken voor wie nog een geheugensteuntje nodig heeft voor het feit dat klimaatverandering niet iets van de toekomst maar iets van het nu is. Het laat prachtige en ook verdrietige beelden zien van een lijdende wereld en het trakteert je op tweedehands bezoekjes aan o.a. Obama en de Paus. Zelf had ik bijvoorbeeld nog nooit beelden gezien van eilanden in de Stille Oceaan, die nu al kampen met overstromingen en gedwongen migratie. Denk je er echter vol nieuwe informatie en vastberadenheid uit te komen, dan zou dat misschien tegen kunnen vallen.
Een ding is zeker: klimaatverandering is er en mensen lijden eronder – de mensen die vaak het minste bijgedragen hebben aan klimaatverandering maar er de grootste gevolgen van ondergaan. Nog altijd doen veel mensen niet genoeg. Deze mensen moeten aangesproken worden; overtuigd worden; geïnspireerd worden; om in hun eigen leefwereld een verandering te maken.
Maar hoe moet het dan wel concreet? Kun jij me dat dan vertellen. Dit bedoel ik overigens niet lullig, ik worstel hier echt mee. Nu lees ik een recensie waarin je aangeeft dat je dingen mist, maar hoe moet het dan wel? Alle hulp is welkom zodat ik ook kan meehelpen andere mensen hiermee te inspireren!
Hoi Patricia. Heb je ons artikel over effectievere klimaatcampagnes al gelezen? (http://www.duurzamestudent.nl/2016/10/18/vijf-tips-voor-effectievere-klimaatcampagnes/)
Dat zou je een eerste idee kunnen geven wat beter werkt. Zo kun je bijvoorbeeld met concrete voorbeelden komen voor de mensen die het aangaat, wat gaat er voor hen veranderen in hun dagelijkse leven? Het blijft moeilijk, zeker ook op deze alternatieve manier, omdat je wellicht geen grote groep in een keer kunt bereiken (omdat de concrete gevolgen voor veel mensen weer anders zijn).
Ik denk in ieder geval dat, wanneer we het antwoord daar niet op weten, we daar naar op zoek moeten gaan in plaats van bestaande methodes (met miljoenen) moeten blijven herhalen.
Hopelijk heb je wat aan dit antwoord en aan het andere artikel!
Mooi stuk. Zie ook George Marshall’s kritiek op BtF: http://climateoutreach.org/before-the-flood/
Key messages voor verbetering:
– the movie should have given the dominant voice to ordinary people with whom viewers might identify
– it should have presented a much more politically diverse range of voices
– it should have recognised the overwhelming evidence that people are not motivated to change their own attitudes or behaviours by apocalyptic threats, especially when they are placed far away at the poles or in the rainforests