Biologisch, Organisch, Ecologisch, of toch Biodynamisch? De verschillen op een rijtje
Hoor jij, net zoals ik, bij het grootste gedeelte van de mensen die het verschil niet weet tussen Biologisch en Organisch? En knipperde jij ook twee keer met je ogen bij het lezen van de woorden Ecologisch en Biodynamisch? Dan nodig ik je uit, om bij deze, samen onze onwetendheid voor eens en voor altijd de wereld uit te helpen.
Als consument eisen wij steeds meer dat ons voedsel verser, gezonder, en duurzamer wordt geproduceerd. Biologisch en Organisch zijn twee woorden die hierin een grote rol spelen, en overal voorbij komen. Maar wat houden zij eigenlijk in? En hoe zit het met Ecologisch en Biodynamisch? Waarom komen wij deze woorden zelden tegen?
Door: Gloria Figaroa
Biologisch en organisch
Laten we starten bij de bekendste van de vier: Biologisch.
Biologisch geproduceerd voedsel verwijst naar de landbouwmethode die wordt toegepast. Tijdens het landbouw proces wordt er rekening gehouden met het milieu: plant, mens, en dier. Biologisch voedsel kan worden herkend aan het EKO en Europees Biologisch keurmerk, en moet voldoen aan de voorschriften vastgesteld door de Europese Unie en de overheid. Kort gezegd: een product in Nederland mag zichzelf niet Biologisch noemen zonder te voldoen aan de vastgestelde voorschriften. Voor de biologische landbouw wordt onder andere uitsluitend biologisch voer gebruikt voor de dieren, worden geen chemische bestrijdingsmiddelen, preventieve antibiotica en kunstmest gebruikt, en wordt er tijdens het gehele proces geen genetische modificatie ingezet. Ook de gewasbescherming vindt plaats in de vorm van het inzetten van natuurlijke vijanden. Wist je dat: op dit moment is +/- 2% van het voedsel in Nederland biologisch.
Het Europees Biologisch keurmerk en het EKO keurmerk
Organisch
Een feit om je over te verbazen: in de praktijk wordt met Ecologisch vaak hetzelfde bedoeld als Biologisch. Het woord Organisch wordt vaak gebruikt als afgeleide van het Engelse woord “organic”, wat letterlijk vertaald Biologisch is. Als we kijken naar de Nederlandse definitie van het woord organisch, betekent het: “van planten en dieren afkomstig”. Hou er rekening mee dat een organisch product niet altijd biologisch is. Let daarom altijd op de eerder genoemde keurmerken!
Ecologisch
Alhoewel Ecologisch nauw verwant staat aan Biologisch, gaat Ecologisch nog een stap verder. Waar bij Biologisch geproduceerd voedsel rekening gehouden wordt met het milieu, mens, en dier, wordt bij Ecologisch geproduceerd voedsel het belang vooropgesteld van de gehele planeet, inclusief bodem, water, en lucht. Alles wat het ecosysteem kan schaden wordt vermeden tijdens het Ecologische proces. Op dit moment is Ecologisch (nog) geen wettelijk beschermde term. Dit houdt in dat er geen wettelijk vastgestelde voorschriften en keurmerken zijn om na te gaan of een product daadwerkelijk Ecologisch is geproduceerd.
Biodynamisch
Bij de Biodynamische landbouw staan bodemvruchtbaarheid en versterking van de natuurlijke groei centraal. De Biodynamische landbouw is een vorm van biolandbouw, en voldoet daarom aan alle normen die gelden voor BIologisch voedsel. Hier bovenop komen de aanvullende normen die zijn vastgesteld door de organisatie Demeter International, vernoemd naar de godin van de vruchtbaarheid. Bij biodynamische landbouw moet er onder andere gebruikt gemaakt worden van minstens 80% zelf-geproduceerd biologisch voer, mag er een keer in de vijf tot zeven jaar een bepaald gewas op hetzelfde stuk grond geteeld worden, mogen koeien hun hoorns houden en kippen hun snavel, en gelden er strengere regels voor het verwerken van voedsel. Als een product voorzien is van het Demeter keurmerk staan de bodem, planten en dieren, en de mens centraal bij de productie.
En nu?
Als duurzaamheids fanaat ben je al snel geneigd te vallen voor termen zoals: 100% puur natuur, biologisch, organisch, en ecologisch. Duurzaamheid is nou eenmaal een moeilijk definieerbare term en het bestempelen van een product als duurzaam is een gecompliceerd traject. Daarom is het goed om te weten dat er wel degelijk een verschil zit in de termen: Biologisch, Organisch, Ecologisch, en Biodynamisch. Om er verzekerd van te zijn dat er rekening is gehouden met plant, mens, en dier, is het belangrijk om je producten te checken op de EKO, Europees Biologisch, en Demeter keurmerken.
Waar let jij op tijdens het doen van je boodschappen? En wat is jouw favoriete EKO/Europees Biologisch/Demeter product? Laat het ons hieronder weten!
Bronnen:
http://voedselkollektief.nl/site/blog/is-biologisch-wel-duurzaam/
http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/biologisch.aspx
https://www.ekonoom.nl/verschil-biologisch-en-ecologisch
Dank voor de uitleg! Wat is jullie kijk op de (positieve of negatieve) impact van biologisch op het klimaat (mbt bijvoorbeeld CO2 voetafdruk)?
Met onverpakte groet,
Jouri van Pieter Pot