Een zomer zonder vliegen
De dagen worden langer, terrasjes raken gevuld en het einde van het studiejaar is in zicht. En dat betekent natuurlijk ook vakantieplannen maken! Maar dat komt met dilemma’s. Ga je ver weg of dichtbij, avontuurlijk of helemaal ontspannen, budget of al je spaargeld uitgeven, samen of alleen, camping of hostel? En voor wie ook nog een beetje duurzaam op vakantie wil de vraag, gaan we met het vliegtuig? Vliegen is slecht voor milieu en klimaat, dat weten we. Maar wat is het alternatief als het vliegtuig zo goedkoop is? Een groep mensen onder de naam ‘zomer zonder vliegen’ is opgestaan om dat probleem aan te kaarten.
Door: Nine de Pater
Het vliegtuig en het klimaat
Vliegen krijgt de laatste tijd steeds meer aandacht omdat het zoveel CO2 uitstoot. Maar hoe zit dat nou precies met die vliegreisjes en het klimaat? Hier even wat feitjes of een rijtje:
– Bij een vliegreisje naar Bali stoot je al snel 4000 kg CO2uit.
– Op dit moment draagt het vliegverkeer al evenveel bij aan de opwarming van de aarde als de gehele Duitse economie (zo’n vijf procent).
– Wetenschappers rekenden uit dat de uitstoot van vliegverkeer, als we zo doorgaan, wordt vervijfvoudigd tegen het einde van de eeuw.
– De Nederlander stapt gemiddeld twee keer per jaar in een vliegtuig.
Zomer zonder vliegen
Om klimaatverandering tegen te gaan moet dit dus anders, er moet een einde komen aan de massale omvang van de luchtvaart. Maar hoe? Vliegen is zo vanzelfsprekend en we beperken ons toch wel erg als we dat niet zouden doen. “Onzin”, zeggen de initiatiefnemers van Zomer Zonder Vliegen. Lena Hartog die naar Belgisch voorbeeld Zomer Zonder Vliegen is gestart legt het als volgt uit. Op dit moment is vliegen zo vanzelfsprekend dat veel mensen er niet eens bij stil staan dat het ook anders kan. Deze actie zegt niet, “we mogen nooit meer vliegen” maar laat ons wel bewuster nadenken over de keuze. Het roept mensen op om na te denken over de vraag, is deze vlucht echt nodig en is er niet een alternatief?
“Daarnaast moeten er altijd mensen aan het begin staan van een verandering. Door deze mensen samen te brengen via collaction [red: de website waarop de actie loopt] staan ze niet alleen in dit besluit”. “Als je een bepaalde keuze maakt om duurzamer te leven kan dat eenzaam voelen omdat iedereen om je heen gewoon op de ‘normale’ weg door gaat. Door een onderdeel te zijn van Zomer Zonder Vliegen vorm je samen het begin van een golf”, aldus Lena.
En dan nog de vraag, mag ik me ook aansluiten als ik sowieso al niet wilde gaan vliegen deze zomer? “Ja!” sinds de actie is opgezet heeft Lena al een heleboel mensen gesproken die niet vliegen. Zonder die actie was ze daar misschien nooit achter gekomen. Zomer Zonder Vliegen maakt het zichtbaar en brengt deze mensen samen. Daarnaast zijn er ook mensen die naar aanleiding van het initiatief toch hebben besloten om niet het vliegtuig te nemen. Aansluiten kan dus in allebei de gevallen.
Hoe gaan we dan op vakantie?
Gelukkig zijn er alternatieven en kan je ook zonder vliegtuig op prachtige plekken komen. Het meest comfortabele alternatief is de trein. Reizen met de trein duurt meestal wat langer dan met het vliegtuig, maar is ook een stuk leuker. Ten eerste hoef je niet uren te wachten in een sfeerloze vertrekhal en in de rij te staan voor de security. Bovendien ben je meestal direct in het centrum van de stad in plaats van op een vliegveld ver daarbuiten. In de trein zelf is het ook een stuk prettiger dan in het vliegtuig. Los van het leuke uitzicht kan je af en toe even heen en weer lopen. De trein hoeft ook helemaal niet zo duur te zijn. Zo kreeg iemand het voor elkaar om voor slechts 150 euro een retourtje naar Oost-Oekraïne te bemachtigen. En als je het goed plant kun je met een interrail kaart voor 300 euro heel Europa door.
Een rondvraag onder de redactieleden van Duurzame Student over hun duurzame reiservaringen leidde tot zoveel mooie verhalen dat daar binnenkort een apart artikel over komt. Dus houdt de website in de gaten voor de mooiste trein, fiets, bus, auto en lift avonturen.
En nu ik nog
Nu moet ik nog even een bekentenis doen. Ik ga vliegen. Ik boekte een ticket, ondanks dat ik weet (en bij het schrijven van dit artikel nog meer heb geleerd over) hoe erg het gesteld is met de luchtvaart. Over een paar weken vertrek ik voor twee maanden naar Ecuador en dat zorgt voor een flink schuldgevoel. Als ik al niet het goede voorbeeld geef, hoe kan ik dan zo’n artikel schrijven? Anderen vertellen hoe ze op vakantie kunnen gaan zonder het vliegtuig en zelf wel doodleuk naar Zuid-Amerika gaan. Dat is toch behoorlijk hypocriet en dat voelt niet goed.
Dit is natuurlijk niet het enige dilemma dat iemand die duurzaam wil leven tegenkomt. Iedereen die consumeert loopt tegen duurzame dilemma’s aan. Jelmer Mommers schreef op de correspondent over zijn eigen vliegvakantie: “Ik [ben] van mening dat ieder mens recht heeft op zijn portie hypocrisie”. Maar ook hij zegt dat we kritisch moeten blijven op onszelf en ons vlieggedrag aan banden moeten leggen. Daarnaast moet ook het systeem op de schop. Laten we “nooit uit het oog verliezen dat duurzame hervorming van de economie het doel is, niet perfect individueel gedrag” (zie hier zijn artikel).
Voor mij geldt nu dat ik maar moet leven met dit schuldgevoel. Het minste wat ik kan doen is mijn CO2 op de goede manier compenseren en heel erg genieten van deze reis. Want de kans is heel erg klein dat ik er nog eens heen ga of snel weer in het vliegtuig stap.
Geïnteresseerd in een CO-2 neutrale Stedentrip naar Antwerpen? Klik op de link.
Meer info? Kijk op deze websites:
– Zomer Zonder Vliegen in Nederland en in België
– Hier kan je zelf meedoen
– Kijk dit filmpje over de ware prijs van vliegen
– Hier kwam die 2x per jaar vliegen per persoon vandaan
– Voor een longread over vliegen dit artikel van de Groene Amsterdammer.
– Kijk tegenlicht ‘De worsteling van de groenmens’ voor het dilemma van duurzaam leven.
– Dit schreef Bram eerder op Duurzame Student.
– Binnenkort meer over goed en effectief compenseren van CO2 en een artikel over geweldige reizen gemaakt zonder vliegtuig.
