Hoe verander je afval in goud? De circulaire economie
Stel het je eens voor: een wereld waarin afval niet bestaat. Een wereld waarin grondstoffen, materialen en producten geen waarde verliezen na gebruik. Dit is een wereld waarin afval wordt gebruikt en ingezet als middel – ons nieuwe goud.
Door: Gloria Figaroa
Klinkt het te mooi om waar te zijn? Nou, deze idealistische droom heeft een naam: de circulaire economie. De circulaire economie is een economie die verder kijkt dan de “take, make and dispose” extractieve lineaire economie waarin we ons nu bevinden. Wat we hedendaags als afval beschouwen, zien en gebruiken we in de circulaire economie als grondstof of middel. Het doel is om te voorkomen dat producten, materialen en bronnen ook maar enige waarde verliezen in elk stadium van de supply chain en om de hoogst mogelijke waarde en toepasbaarheid te waarborgen.
Maar hoe?
Voornamelijk door het innovatief herontwerpen van de wereld om ons heen. Kijk eens om je heen… Het grootste gedeelte van de materialen en producten die worden geproduceerd in onze lineaire economie zijn simpelweg niet gemaakt voor het model van de circulaire economie. Om over te stappen naar een circulaire economie, moeten we onze producten en diensten van voor af aan heroverwegen en opnieuw definiëren door middel van ontwerp.
Zoals de wetenschapper Michael Braungart, professor aan de universiteit van Rotterdam, opmerkt in zijn Ted Talk tijdens TedXAmazonia in 2011 (aanrader!):
“Alles wat we consumeren moet ontworpen zijn om terug te gaan naar het biologische systeem, en alles wat ons een service verleent moet ontworpen zijn om terug te gaan naar het technische systeem.”
Alles wat we tot nu toe hebben voortgebracht moet opnieuw ontworpen worden om te voldoen aan deze beschrijving, die verspilling tegen zal gaan.
Nederland Circulair – Ook de Nederlandse overheid heeft circulariteit hoog op de agenda staan. In 2023 moeten bedrijven minimaal 50% minder mineralen, fossiele grondstoffen en metalen gebruiken. In 2050 wil Nederland een compleet circulaire economie zijn.
En nu jij!
In plaats van te focussen op het minimaliseren van onze negatieve voetafdruk zouden we ons moeten focussen op het vergroten van onze positieve voetafdruk. Álles wat vroeg of laat in afval verandert, moet opnieuw worden ontworpen. Want: afval bestaat niet meer.
Spot kansen/verspilling
Ik kan het niet genoeg herhalen: afval bestaat niet! Denk met mij mee in eindeloze middelen en mogelijkheden!
- Een mooi voorbeeld hiervan is het Nederlandse bedrijf Kromkommer. In Nederland verspillen we ongeveer 10% van de groente door overproductie of doordat het niet voldoet aan de “schoonheidsidealen” die zijn opgelegd door de afnemer. Kromkommer koopt deze groente op en maakt hier lekkere soep van. Jum!
- Black Bear Carbon heeft een manier gevonden om bijna alle grondstoffen terug te winnen uit oude autobanden. Zo gaat dit bedrijf de strijd aan tegen de meer dan één miljard oude banden die per jaar vrij komen.
Denk “out-of-the-box” en herontwerp de wereld om je heen
Kijk om je heen, wees creatief, innoveer en hervorm onze toekomst. De producten die we consumeren moeten zo worden ontworpen dat ze terugkeren naar het biologische systeem, bijvoorbeeld doordat ze biologisch afbreekbaar zijn. De producten die ons een dienst leveren moeten zodanig ontworpen worden dat ze terug kunnen keren naar het technische systeem, bijvoorbeeld door middel van leasing.
- Repeat is een Nederlands bedrijf dat high-end koptelefoons least (€7.50/maand). Een mooi voorbeeld van een circulair service product. De service omvat regelmatige updates en een reparatieservice. De componenten van de koptelefoon zijn gemaakt van recyclebare materialen en wanneer een component wordt vervangen, wordt deze opnieuw gebruikt om nieuwe componenten te produceren.
Producten als een Service
Als consumenten moeten we onszelf realiseren dat we niet het product willen, maar de prestatie die het product ons biedt:
Je wilt geen wasmachine, je wilt schone was.
Je wilt geen lamp, je wilt licht.
Je wilt geen fiets, je wilt van A naar B komen.
Kopen is zó lineaire economie… Lease daarom (indien mogelijk)! Lever het product na gebruik in bij de fabrikant, die in de circulaire economie de levenscyclus van het product wordt verlengt, recyclet of het product een nieuw thuis geeft.
- Signify (voorheen Philips Lighting) doet sinds vorig jaar aan “circular lighting”. Via een maandelijkse vergoeding kunnen bedrijven voorzien worden van de meest duurzame en innovatieve vormen van licht zonder het kopen van lampen – compleet als service. Een goed voorbeeld van een “product-as-a-service” business model, typerend voor de circulaire economie.
Werk samen, wees een team
Ieder van ons en elke organisatie heeft zijn eigen kennis en expertise. Werk samen om onze producten een nieuw doel te geven en waarde toe te voegen aan onszelf en onze organisaties. Laten we efficiënter werken!
- FLOOW2 is een deelmarktplaats waar bedrijven en instellingen grondstoffen, personeel, materialen, gereedschap, en nog veel meer kunnen delen.
- Dutch Spirit heeft het “Open Platform Circular Workwear” opgezet. Dit is een platform waarop polyester kan worden aangeboden die Dutch Spirit vervolgens gebruikt om een nieuwe stof te creëren: Inspire. Deze stof kan volledig gerecycled worden, in tegenstelling tot bijvoorbeeld reguliere werkkleding. Tevens heeft Dutch Spirit ook een “Suits as a Service”.
Een beroep op jou: de consument, de ondernemer en de ontwerper
- Neem je verantwoordelijkheid: schakel van korte- naar langetermijndenken! Je acties hebben impact, of je nu het bedrijf bent dat het product maakt of de consument die het koopt. Houd er rekening mee dat natuurlijke grondstoffen schaars zijn en vergeet niet dat wat je weggooit niet op magische wijze verdwijnt puur en alleen omdat het uit het zicht is (in de prullenbak). Laten we ervoor zorgen dat de producten die we consumeren dat wel doen!
- Kies niet alleen met je portemonnee, maar STEM er ook mee: door het kopen van circulaire en duurzame producten ondersteun je rechtstreek de betere economie en de betere bedrijven. Gebruik die kracht!
