Studenten hebben geoordeeld over duurzaamheid binnen het hoger onderwijs
Je vraagt je misschien af naar wie je zit te kijken op bovenstaande foto. Het antwoord is: duurzaamheidsmedewerkers van hogescholen en universiteiten die hebben deelgenomen aan de SustainaBul 2019. Sommigen lachen en anderen ook, maar dan met kiespijn. Want wat bleek? Veel hogeronderwijsinstellingen scoren goed op duurzaamheid, maar andere een heel stuk minder.
Door: Lieke Smets
Sustaina-wattuh?
In maart en april dit jaar bogen studenten zich voor de SustainaBul over het vraagstuk welke Nederlandse hogeronderwijsinstelling het duurzaamst is. De SustainaBul is een studenteninitiatief dat duurzaamheid binnen onderwijs bekroont en waar jaarlijks een duurzaamheidsranglijst uitrolt. Uniek aan de ranglijst is dat juist studenten(!) de deelnemende hogeronderwijsinstellingen beoordelen. Hiermee is de SustainaBul in feite ’s lands grootste studentenreview van hoe studenten vinden dat hogeronderwijsinstellingen met duurzaamheid omgaan. Als zogenaamde ‘ranker’ mocht je je in maart en april ongegeneerd wanen in de duurzame ambities en daden van de deelnemende hogeronderwijsinstelling, om vervolgens de instellingen te beoordelen. Op basis van deze beoordelingen maakte Studenten voor Morgen (de organisator van de SustainaBul) op vrijdag 24 mei de duurzaamheidsranglijst bekend.
Het rankingsproces
Het was dus eens andersom: studenten werden niet beoordeeld door het onderwijs, maar studenten beoordeelden het onderwijs. Maar hoe ging dat precies in zijn werk? Nou, om tot een duurzaamheidsranking te komen, laat de SustainaBul de hogeronderwijsinstellingen een vragenlijst van 20 vragen invullen. Deze 20 vragen zijn verdeeld in vier verschillende categorieën: onderwijs, onderzoek, bedrijfsvoering en integrale benadering. De onderwijsinstellingen hadden vier weken de tijd om online de vragenlijst in te vullen, waarna het rankingsteam punten toekende aan de ingevulde antwoorden. Plek voor mooie praatjes was er niet. De hogeronderwijsinstellingen moesten bij alle 20 vragen bewijs aanleveren dat hun antwoorden ondersteunden. Het aanleveren van geen of onvolledig bewijs betekende géén punten.
En de winnaar is…
Dit jaar deden er 18 hogeronderwijsinstellingen mee, waarvan 10 universiteiten en 8 hbo’s. Zoals je ziet in de ranglijst hieronder is Wageningen University & Research de absolute duurzaamheidskampioen. De WUR behaalde maar liefst 292 van de in totaal 300 te behalen punten. Maar hoe duurzaam de WUR ook mag zijn, ze ging er dit jaar niet met de hoofdprijs vandoor. Studenten voor Morgen heeft namelijk besloten dit jaar de hogeronderwijsinstelling die de beste best practice voor duurzaam hoger onderwijs aanleverde te bekronen tot winnaar.
En hier komt Eindhoven University of Technology juist als grote winnaar uit de bus! Wat doet de TU/e dan precies? Die doet onderzoek naar het gebruik van ijzerpoeder als groene, en zelfs circulaire(!), energiebron voor de universiteit. Deze best practice oogstte de meeste lof bij de vakjury bestaande uit Rachel Heijne (directeur VVM en raadslid GroenLinks in Utrecht), Ron Hendriks (managing director van Van Beek Ingenieurs) en Kimberley Roersma (founder/director van Mother Nature Cleans en onderdeel van de Duurzame Jonge 100). Samen beoordeelden zij de best practices. Door de focus te verleggen van de ranglijst naar de best practices (en daar de hoofdprijs aan te koppelen), hoopt Studenten voor Morgen kennisdeling tussen de hogeronderwijsinstellingen te stimuleren zodat de instellingen meer van elkaar kunnen leren. Dus nu maar hopen dat alle instellingen circulaire energie gaan maken van ijzerpoeder…
Maar mijn universiteit of hogeschool staat er helemaal niet tussen
Staat jouw onderwijsinstelling er niet tussen? Dat kan. Deelname aan de SustainaBul is namelijk vrijwillig, en als jouw universiteit of hogeschool niet in de ranglijst staat, betekent dat waarschijnlijk dat ze geen tijd of capaciteit had om de vragenlijst in te vullen. (Of ze vindt duurzaamheid niet zo belangrijk, maar laten we daar niet meteen vanuit gaan.) Wat je kan doen als je wilt dat jouw onderwijsinstelling wel meedoet aan de SustainaBul, is de Green Office (als jouw onderwijsinstelling die heeft) vragen actie te ondernemen, zelf handtekeningen inzamelen, de huidige ranglijst als brievenpost laten bezorgen bij het College van Bestuur als subtiele hint, of iets anders creatiefs! You name it. En hopelijk is de ranglijst van de SustainaBul dan volgend jaar zó lang dat ‘ie niet in z’n geheel op je beeldscherm past.