Hoe overleef je optimistisch 2020?

Als je een nieuwsjunk bent, zoals ik, en overal van op de hoogte wilt zijn… Word je passief en depressief. Iran heeft weer nucleaire aspiraties, het internet is stuk, alternatief rechts komt op in Europa en dan is er nog de onopgeloste stikstofcrisis. Je voelt je machteloos. Hier is wat je moet doen om 2020 positief en optimistisch in te gaan en af te sluiten. 

Door: Jos Hummelen. Beeld: AFP

Het is bijna onmogelijk om niets mee te krijgen van het nieuws. Als ik fiets of sport zet ik een podcast op. Als ik m’n ontbijt eet lees ik de krant. In de trein check ik nog even mijn BNR-app. In 2019 was er het appèl om achter de Rohingya en de protesteerders in Hong Kong te staan. Ik moest en zou naar de klimaatmars en ik moest me natuurlijk verdiepen in welke partij ik zou gaan stemmen voor de provinciale staten. Het is allemáál belangrijk. Maar ik kan me niet constant zorgen maken om alles. Het probleem van die overload is dat je je zorgen maakt, maar niet in actie komt. In The New York Times las ik zelfs dat er een woord voor is: ‘compassion fatique’. Ik vertaal het maar even als: moe van mededogen.

Het probleem van die overload is dat je je zorgen maakt, maar niet in actie komt.

Weet je van wie ik wat kan leren? Je gaat dit niet leuk vinden: Geert Wilders. Hij heeft focus. Waar ik me laat meesleuren van Pietendiscussie naar Vuurwerkverbod, hoor je Geert Wilders bijna alleen maar als het over immigratie of moslims gaat. En daarmee is hij succesvol. Conclusie: choose your battles. Dat kun je niet zeggen van Mark Rutte: hij vindt alles ‘topprioriteit’, waardoor uiteindelijk juist geen enkel onderwerp topprioriteit wordt. Dus om 2020 te overleven zonder pessimistisch te worden, kies ik slechts drie urgente thema’s. Thema’s waarbij ik van de hoed en de rand wil weten en waarbij ik ook daadwerkelijk in actie kom.

Mag ik een voorzetje doen? De eerste focus is bij mij: biodiversiteit. De teruggang van biodiversiteit is een zwaar onderschat thema, zeker als het gaat om insecten. De eerste reactie is namelijk vaak dat mensen een hekel hebben aan muggen en spinnen. Maar insecten zijn superbelangrijk voor ons eigen leven op deze aarde. En biodiversiteit is de buffer die zorgt dat het ecosysteem waar wij deel van uitmaken niet in elkaar zakt. Het IPCC heeft terecht gewezen op deze uitdaging voor de komende jaren en stelt dat de risico’s die wij nemen onacceptabel groot zijn. Fix dus een insectenhotel en zet je balkon vol drachtplanten.

De tweede is het -gelukkig uitstervende- fenomeen klimaatontkenners. Als je dapper genoeg bent om je af en toe in Twitterland te begeven, zakt je broek af van verbazing over de Tweets die zonder gêne worden verstuurd onder de hashtag ‘klimaathysterie’. Baudet verkondigt schaamteloos leugens voor electoraal gewin. Hij moet beter weten en weet ook beter, maar het is niet wat mensen willen horen. Mijn antwoord in 2020: er is geen hysterie, maar een onwaarschijnlijke apathie om groen te ondernemen en een tandje bij te zetten voor Nederlanders en Europeanen die dat economisch best kunnen hebben.

Van alleen zorgen maken, groeit de biodiversiteit niet en koelt de aarde niet af.

Bovenstaande twee thema’s komen trouwens pijnlijk bij elkaar in een recente gebeurtenis. Naarmate de branden in Australië meer om zich heen sloegen, kwam de ‘klimaatsceptische’ premier steeds meer op zijn woorden terug. Daarbij is het hartverwarmend om te zien hoeveel mensen zich inzetten voor de bekende Australische dieren. Want wat zou Australië zijn zonder de koala en kangoeroe?

Het derde thema, zo ben ik dan ook wel weer, mag je zelf uitkiezen. Op onderstaande websites staan tal van voorbeelden van waar je je druk over kan maken. Laat het daar alsjeblieft niet bij. Want van alleen zorgen maken, groeit de biodiversiteit niet en koelt de aarde niet af. Maar met focus kom je 2020 wél positief door. 

Meer lezen over dit thema?

Our Brains Aren’t Designed To Handle The Trump Era. https://www.nytimes.com/2019/02/09/opinion/sunday/trump-technology-overload.html

The Attention Games. https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2018/11/donald-trump-and-ethics-attention/574741/

How to overcome ‘compassion fatigue’. https://www.washingtonpost.com/gdpr-consent/?destination=%2foutlook%2fhow-to-overcome-compassion-fatigue%2f2019%2f08%2f22%2f64852f9e-c42f-11e9-850e-c0eef81a5224_story.html%3f