SDG11: De urban agenda. Van sloppenwijken naar innovatie hubs

Een kapote straatlamp, zwervend vuil of een gevaarlijk kruispunt; hoe kunnen wij dit communiceren met de lokale authoriteiten? In Jakarta hebben ze daar een handige oplossing voor: met de app Qlue kun je deze dingen raporteren bij de gemeente. Daarnaast kunnen burgers ideeën om de stad te verbeteren direct presenteren aan lokale beslissingsmakers en online nagaan wat zij met hun ideeën doen (1). Desondanks hebben steden vaak een (terechte!) negatieve reputatie. De uitdaging is dan ook om steden van vervuilers en probleemgebieden te transformeren in duurzame innovatie hubs.

Onna Malou van den Broek schrijft over de 17 Sustainable Development Goals (SDGs) van de Verenigde Naties. Wat houden ze nou precies in? En wat kan jij zelf doen? Hier lees je waarom zij aan de reeks is begonnen, hier lees je over SDG 1, de strijd tegen armoede, SDG 5, gendergelijkheid, SDG 12, consumptie en SDG 15, het leven op land.

SDG11: Inclusieve, veilige, veerkrachtige en duurzame steden

Steden dragen 70 procent bij aan de wereldeconomie. Meer dan de helft van de wereldpopulatie leeft in steden, en de voorspellingen zijn dat dit percentage alleen maar zal stijgen. Door de stijgende huizenprijzen, leeft een derde van de bevolking in ontwikkelingslanden in zogeheten ‘sloppenwijken’. De gevolgen van deze verstedelijking zijn enorm: steden consumeren meer dan 60 procent van de energie, stoten 70 procent van de broeikasgassen uit en produceren 70 procent van de afval. Steden hebben echter enorme schaalvoordelen en hebben, mits goed bestuurd, de potentie om een drijvende kracht achter duurzame ontwikkeling te worden (2).

De targets: Huizen, transport en publieke plekken

De targets beslaan ieder aspect van het leven in steden. Zij brengen globale en nationale doelen naar een lokaal niveau door zich te richten op stedelijke leefbaarheid, impact en balans (3). Zo richten zij zich op de kwaliteit en beschikbaarheid van huizing, de impact van transport, de toegankelijkheid van groene, publieke plekken en stimuleren zij een inclusieve en betrokken samenleving. Ook richten zij zich op het beschermen van monumenten, het beschermen van kwetsbare groepen bij rampen, zoals overstromingen, en het verminderen van de impact die steden hebben op het milieu door hun broeikasuitstoot en afvalproductie.

Gemeentes voor de SDGs

Lokale doelen vragen om actie binnen (lokale) gemeentes. Op wereld niveau brengt de organisatie ‘Lokale overheden voor duurzaamheid’ burgemeesters, raadsleden, gemeentelijke bureaucratie, lokale organisaties en bedrijven samen om duurzame stedelijke ontwikkelingen te bewerkstelligen (4). Binnen Nederland vervult de Vereniging van Nederlandse Gemeente deze taak. Zij riepen onder andere de gemeente Oss dit jaar uit tot de meest inspirerende gemeente als het om de SDGs gaat (5). Oss heeft onder andere een platform gemaakt waar lokale organisaties hulp kunnen vragen en aanbieden voor het bereiken van de SDGs (6). Ook via inter-stedelijke relaties zetten gemeente zich in: Stuttgart en Utrecht zoeken bijvoorbeeld samen naar lokale oplossingen voor globale problemen zoals het stedelijke effect klimaatverandering, migratie en ongelijkheid (7).

SDGs: Gender en urban planning

De connectie tussen gender en steden wordt vaak niet gemaakt: toch navigeren vrouwen zich vaak op een andere manier door steden dan mannen (8). Zo ervaren vrouwen meer seksueel geweld en ongewenst gedrag buitenshuis. Vrouwen geven aan in drukke treinen ongewenst betast te worden en een gevoel van onveiligheid te ervaren in smalle steegjes en onverlichte straten. Hoe kan het dat steden zich hier niet op hebben aangepast? Besluitvorming rondom urban planning wordt helaas nog te vaak in een man-gedomineerde omgeving genomen (9). Meer representatie van vrouwen in lokaal bestuur, en belangrijker meer aandacht voor de rol van gender in besluitvorming, is dan ook een eerste stap in de goede richting (10).

De Sustainable Development Goals zijn er ook voor jou!

Dit doel richt zich op het lokale, alledaagse leven. Met een paar kleine aanpassingen draag jij jouw steentje bij (11):

• Laat jouw stem horen! Jouw stem binnen de gemeenteverkiezingen op 21 maart draagt bij aan het behalen van de doelen door jouw stad/gemeente.
• Neem de fiets. Nou hebben Nederlanders hier een voorbeeld functie in, maar neem zoveel mogelijk de fiets, de benenwagen of maak gebruik van het openbaar vervoer.
• Shop, eet en drink lokale producten; hiermee support je locale bedrijven en creëer je banen binnen jouw wijk.
• Onderhoud publieke plekken. Licht er afval op de weg? Gooi het in de prullenbak. Wordt het lente? Help de gemeente bij het prepareren van de stadsparken.

Bronnen:

1. Nieuwe technieken om stedelijke problemen op te lossen in Jakarta: citiscope.org/story/2017/jakarta-solving-problems-new-tech-tools-and-people-power
2. Voor meer feitjes over steden zie: www.un.org/sustainabledevelopment/cities/ en unstats.un.org/sdgs/report/2016/goal-11/
3. Voor een overzicht van alle doelen en targest zie: unstats.un.org/sdgs/indicators/Global%20Indicator%20Framework_A.RES.71.313%20Annex.pdf
4. Local Governments for Sustainability: http://www.iclei.org/
5. De vereniging voor Nederlandse Gemeentes voor de SDGs: https://vng.nl/global-goals-gemeenten
6. De gemeente Oss voor de SDGs: http://www.globalgoalsoss.nl/
7. Het lokaliseren van globale doelen door internationale samenwerking: file:///C:/Users/k1755473/Downloads/LocalisingSDGsinStuttgartandUtrecht.pdf
8. Lees voor meer informatie over de urban ervaring van vrouwen de blog van een zeer getalenteerd oud-studiegenootje van mij: https://theurbansciencewire.wordpress.com/2018/02/06/urban-planning-and-gender-a-look-into-the-urban-experiences-of-women/
9. Kunnen steden feministisch zijn? Lees het in dit artikel: https://www.theguardian.com/cities/2016/oct/12/global-rise-female-mayors?CMP=share_btn_tw
10. Nog niet uitgekeken op gender en urban planning? Lees dan dit boek van UN Habitat: https://unhabitat.org/books/gender-responsive-urban-planning-and-design/
11. Kijk ook eens hier voor meer inspiratie: www.globalgoals.org/11-sustainable-cities-and-communities

Afbeeldingen:

1. SDG 11: https://www.un.org.ir/all-stories/item/3274-1-may-2016-sustainable-development-goal-11-sustainable-cities-and-communities
2. Rush Hour: https://www.flickr.com/photos/jekkone/5174754213