SDG 16: Zonder vrede en veiligheid geen duurzame ontwikkeling

Oorlog en slecht bestuur ondermijnen ontwikkelingspogingen; een oplaaiend conflict kan een land jaren terugduwen op de ontwikkelingsagenda. Dit wordt geïllustreerd in Sierra Leone, waar slecht gereguleerde mijnen voor heftige milieu- en gezondheidsconsequenties zorgen en conflict heeft geresulteerd in gender-gerelateerd geweld en schaarste in drinkwater. Vandaag wil ik met jullie een kijkje nemen in SDG 16. SDG 16 laat zien dat vrede, stabiliteit, mensenrechten en effectieve overheidsinstituties de kern vormen van duurzame ontwikkeling.

Onna Malou van den Broek schrijft over de 17 Sustainable Development Goals (SDGs) van de Verenigde Naties. Wat houden ze nou precies in? En wat kan jij zelf doen? Hier lees je waarom zij aan de reeks is begonnen, hier lees je over SDG 1, de strijd tegen armoede, SDG 5, gendergelijkheid, SDG 12, consumptie, SDG 11, steden, en SDG 15, het leven op land.

Door: Onna Malou 

Inclusieve samenlevingen en verantwoordelijke instituties

De rechtstaat en ontwikkeling gaan hand in hand. Effectieve en inclusieve publieke instituties zijn van essentieel belang om de SDGs, zoals kwaliteitsonderwijs en gezondheidszorg, in de praktijk te brengen (1). SDG 16 markeert een keerpunt binnen de geschiedenis. Met SDG 16 is voor het eerst een good governance doel opgenomen binnen een breed-dragend internationaal akkoord (2). Nederland scoort relatief goed met betrekking tot dit doel: 79 procent van de bevolking geeft aan vertrouwen te hebben in onze rechtsstaat, dit is 23 procent hoger dan het Europese gemiddelde (3). Uitdagingen voor ons land vormen: mensensmokkel, kinderprostitutie en pornografie, en vluchtelingenbeleid (4).

De targets: Vrede, veiligheid en kwalitatieve publieke instituties

Doel 16 richt zich op het functioneren van overheden en het tegengaan van geweld en criminaliteit (5). Dit doel kenmerkt zich onder andere door het uitroeien van alle vormen van geweld, misbruik, exploitatie, smokkel en geweld tegen kinderen. Ook moet georganiseerde criminaliteit, zoals wapenhandel, en corruptie tegengegaan worden. Daarnaast moeten er publieke instituties ontwikkeld worden welke effectieve, transparante en verantwoordelijk zijn. Deze publieke instituties moeten een eerlijke toegang tot rechtvaardigheid en een functionerende rechtsstaat waarborgen waarbinnen besluitvorming inclusieve en representatief is en burgers toegang hebben tot informatievoorzieningen.

Big brother is watching you!

Een uitdaging voor het behalen van SDG 16 is de opkomst van digitale technologie. Door digitale technologie ontstaan nieuwe vormen van criminaliteit en zijn misdadigers lastiger op te sporen. De impact op privacy vormt daarnaast een bedreigen voor burgerrechten. Een voorbeeld is de Chinese provincie Xinjiang welke getypeerd wordt surveillance camera’s en heropvoedkampen, en daarmee behoort tot een politiestaat. De strategische ligging, de olie- en gasproductie en de angst voor separatistische bewegingen hebben ervoor gezorgd dat de Chinese overheid de mensenrechten van de regio’s moslimminderheid Uighurs flink aan banden heeft gelegd (6). Ook in Nederland speelt digitale veiligheid een belangrijk rol. Op 21 maart ging Nederland naar de stembus voor een referendum over de Sleepwet, een wet die de bevoegdheden van de algemene inlichtingen- en veiligheidsdiensten (AIVD) wilde uitbreiden.

Cyprus: Conflict in Europa

Ondanks dat het hedendaagse Europa merendeel gekenmerkt wordt door vrede, zien de bewoners van Cyprus nog dagelijks de gevolgen van conflict. Zo is Nicosia de enige hoofdstad in Europa die gescheiden wordt door een grens. De zogeheten “Green Line” verdeelt Noord Cyprus en met Cyprus sinds 1963 na een gewelddadige episode tussen de Griekse Cyprioten en Turks Cypriotische minderheid. De grensoversteek illustreert een surreële divisie, welke ik ook tijdens mijn recente verblijf ik Cyprus ondervond (7). Vele projecten proberen banden tussen de twee eilanddelen opnieuw aan te halen. De VN doet dit door geschiedenis en archeologie; via cultureel erfgoed benadrukken zij een gezamenlijke identiteit (8).

De business case voor SDG 16

De economische impact van SDG 16 is duidelijk: corruptie, diefstal en belastingontwijking kost 1,26 biljoen dollar per jaar. Als dit bedrag gebruikt wordt om SDG 1 te bereiken, dan is extreme armoede binnen 6 jaar de wereld uit. Ook voor bedrijven is vrede van belang. Door globalisering hebben bedrijven operaties over de hele wereld en zien zij conflict direct terug in hun balansen. Mijn oude UN Global Compact team Business for Peace adviseert bedrijven in conflict situaties en helpt hen bij te dragen aan SDG 16 (9). Bedrijven hebben goed bestuur en een stabiele samenleving nodig om te groeien, de uitzonderingen, zoals de wapenindustrie, daargelaten.

De Sustainable Development Goals zijn er ook voor jou!

Ondanks dat dit doel wellicht abstracter en verder van het dagelijkse leven lijkt, kun je een steentje bij dragen door jezelf te informeren en de overheid (en bedrijven) aansprakelijk te houden voor hun gedrag.

• Politiek: Wees op de hoogte van wat de overheid doet om SDG 16 te bereiken. Verdiep je bijvoorbeeld hier in de zaak die Urgenda aanspant tegen de Nederlandse overheid omtrent klimaat verandering beleid.
• Bedrijven: Koop spullen van bedrijven die bijdragen aan SDG 16. De impact van bloeddiamanten is alom bekend, maar ook de Coltan in jouw mobiele telefoon zorgt voor het in standhouden van het conflict in Congo (10)

Wil je op grotere schaal actie ondernemen? Neem eens een kijkje in de toolkit ontwikkelt door Transparency, Accountability & Participation (TAP) Network over hoe je op lokaal, nationaal en wereld niveau kan pleiten voor het behalen van de SDG 16 doelen (11).

Bronnen:

1. Zie hier de “why it matters” fact-sheet: https://www.un.org/ sustainabledevelopment/wp-content/uploads/2017/01/16-00055p_ Why_it_Matters_Goal16_Peace_new_text_Oct26.pdf
2. Een aanrader is deze blog over hoe SDG 16 een nieuwe weg inslaat: https://www.international-alert.org/blog/making-sdg-16-work-peace en de site http://www.fdsd.org/ideas/sustainable-development-goal-sdg-16-democratic-institutions/
3. Vertrouwen in de rechtstaat in de Europese Unie: http://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/Survey/getSurveyDetail/instruments/FLASH/search/perceived/surveyKy/2168
4. Nederlands profiel met betrekking tot de SDGs: https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/16109Netherlands.pdf
5. Voor alle targets, kijk hier: https://www.un.org/sustainabledevelopment/peace-justice/
6. In de economist kun je meer lezen over dit conflict: https://www.economist.com/ briefing/2018/05/31/china-has-turned-xinjiang-into-a-police-state-like-no-other
7. Meer weten over het conflict in Cyprus en mijn ervaring? Lees hier de blog die ik samen met Clusters schreef naar aanleiding van ons bezoek aan het eiland.
8. Zie hier het volledige UNDP project: https://stories.undp.org/old-buildings-new-friends
9. Neem een kijkje in de UN Global Compact bibliotheek voor al hun bronnen: https://www.unglobalcompact.org/library/search?utf8=%E2%9C%93&search%5Bkeywords%5D=&search%5Bsustainable_development_goals%5D%5B%5D=151&search%5Bcontent_type%5D=&search%5Bsort_field%5D=
10. Lees hier meer over de impact van ‘bloedtelefoontjes’: https://www.nrc.nl/nieuws/2015/03/28/hier-komt-jouw-telefoon-vandaan-1478514-a1015022
11. De toolkit vind je hier: https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/9935TAP%20Network%20Goal%2016%20Advocacy%20Toolkit.pdf

Afbeeldingen

(1) https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Sustainable_Development_Goal_16.png

(2) https://www.deviantart.com/nighted/art/Big-Brother-Is-Watching-YOU-119409480

(3) https://pixabay.com/en/photos/human%20rights/